Het Moderne Molenleven Version 2.0. Deel 6
Elektrisch kruien
Persoonlijk ben ik niet erg gecharmeerd van het gejengel van een draaiorgel. Zelden of nooit geeft ik geld aan de draaiorganist (hoe heet zo’n man eigenlijk?) om de doodeenvoudige reden dat ik het maar een sul vind: een beetje panisch met een centenbakkie op het ritme van de muziek schudden en een motortje het echte werk laten doen. We zijn er zo langzamerhand aan gewend, maar het zou niet moeten mogen. Een draaiorgel heet namelijk niet voor niets een DRAAIorgel; dat is dus een orgel waarin iemand met gevoel voor tempo en bijbehorend vakmanschap met de hand aan draait en – de zeldzame keren dat ik zo’n man tegenkom – krijgt deze dan ook een luttel geldbedrag van mij.
Iets waar we zo langzamerhand ook gewend aan raken en wat mijns inziens ook niet zou mogen is het elektrisch kruien. Dat beroepsmolenaars die in de jaren ´60 en ´70 tegen de stroom in nog met de wind maalden er één namen, vooruit, maar dit vermaledijde apparaat lijkt momenteel aan een opmars bezig te zijn, terwijl er niet of nauwelijks beroepsmolenaars meer zijn!
De vrijwillig molenaar - die in de regel toch niet zo veel meer doet dan een molen laten draaien - stapt over “omdat dat zo lekker makkelijk is”. Een kulargument van het zuiverste soort omdat draaien met een molen ook wel eens niet makkelijk mag zijn. Sterker nog: in vergelijking met het gebuffel van onze voorouders op molens, is een dagje ‘lekker draaien’ tegenwoordig niet veel meer (of minder) dan een dagje recreatief verblijven op een vijfsterrencamping.
Essentiële onderdelen van het molenaarsvak zijn en blijven kruien, vangen en (indien van toepassing) met zeilen omgaan. Je kunt nog smeren, maar dan ben je feitelijk klaar: de molen draait en je kunt lekker koffie gaan drinken. Dat moet iedereen lekker voor zichzelf weten, maar binnen dit korte rijtje van essentiële onderdelen het handmatig kruien vervangen door elektrisch kruien is je reinste kolder. Bovendien, hoe leg je zoiets uit aan een toerist?: Well, our forfathers did a hard job producing with this mill. We don’t produce anything, we only let the sails turn around and when the wind chanche from directing we’re even too lazy to do this at the original way by handpower; We just push the botton ha-ha-ha-ha-ha”.
Toegeven, de molen waar ik tegenwoordig weinig meer mee draai, kan bij tijd en wijle ook zwaar kruien. Onlangs moest ik 45 graden om en het hele eind in de spaken lopen en alle kracht bijzetten. Dan roep ik ook wel eens: “Ik wil ook zo’n elektrische lier!”. Maar dan komt het moment waarop mijzelf (en iedereen die het aangaat) corrigerend dien toe te spreken: “Nee hoor, ik hoef helemaal niet zo ding! Ik ben voor m’n hobby molenaar en dit zware gekrui maakt gewoon integraal deel uit van die hobby. Als ik het fysiek niet meer trek of er anderszins te beroerd voor ben, zoek ik wel een andere (molen)hobby zoals ansichtkaarten verzamelen, foto’s maken, modelmolens maken, gemotoriseerd draaiorganist worden of pittige columns schrijven”. Bij deze.
WvdA
P.S. Sorry Bert en Gert, jullie moeten nog een paar weekjes wachten