Week vakantie in Overijssel

  • Rob Pols

    Zojuist ben ik teruggekomen van een week vakantie in Gramsbergen, in de provincie Overijssel, tegen Drenthe en de Duitse grens aan. Het weer was uitstekend en zeker met de herfstkleuren was er prima te fotograferen, zoals allerlei paddestoelen in het bos en op het bungalowpark. Toch kon ik het ook nu niet laten de wiekendragers in de omgeving vast te leggen.

    Om de hoek van het park, aan de overkant van het kanaal bevond zich de flinke onderbouw van een voormalige stellingmolen. Het fraai onderhouden restant is tegenwoordig ingericht als woning. Een kilometer of drie verderop staat de Aner Molen. Dit is een bijzonder forse achtkante beltmolen die mooi landelijk is gelegen. Deze molen is van de meeste kanten goed te bekijken en te fotograferen. Ook hier ontwaarde ik een electrische lier. De molen staat er erg goed bij. Helaas draait hij alleen op zaterdagmiddag en dat kwam wat betreft mijn tijd niet goed uit. De Windlust bij Radewijk stond juist weer een kilometer of vijf de andere kant van het bungalowpark op. Radewijk ligt heel dicht bij de Duitse grens. De Duitse windturbines met oranje-rode strepen op de vleugels waren erg goed zichtbaar. Ik zette de auto langs de weg en liep een stukje het terrein voor de molen op. Er was geen sprake van een toegangshek of andere afscheiding. De molen stond stil en er was niemand te bekennen. Terwijl ik de molen sta te bekijken (ook hier weer een electrische lier!) en te fotograferen komt er een kerel met opgestoken vaan uit de onderbouw op me af lopen. Wat ik aan het doen was, klonk het bepaald niet vriendelijk. Nou, gewoon even de molen bekijken, een foto maken en weer weg, zei ik. Weet u wel dat deze molen van ons is en dat u daar niet zomaar een foto van mag maken, beet de man me toe. Ik maak toch ook geen foto van uw huis, ging hij verder. Kortom, ik had in zijn ogen een grove misdaad begaan en was heel erg onbeschoft dat ik geen toestemming had gevraagd om een foto van zijn molen te maken. We zijn trouwens vandaag gesloten. Moet ik dan een bord of een hek neer gaan zetten? Nou, als u niet wil dat er vreemdelingen komen zou dat misschien wel handig zijn, antwoordde ik.

    Ik besloot er verder geen ruzie over te gaan zoeken en het op een rustige manier te brengen (ik ben tenslotte op vakantie). Ik stelde me voor en vertelde dat ik de foto's alleen voor mijn eigen archief maakte. Ja ja, dat kan allemaal wel zo zijn, maar u had het wel van tevoren moeten vragen, ging het heerschap door. Een vrouw kwam erbij staan en stelde zich voor als een dochter van de oude molenaar. In ieder geval was zij een heel stuk vriendelijker dan de man, die inmiddels al mopperend weer naar binnen was gelopen. Toen ik haar vertelde dat ik gewoon wat foto's van molens in de omgeving maakte was het geen enkel probleem. Ach, ik had ook tegen die kerel kunnen zeggen dat ik de molen vanaf de openbare weg ook wel kon fotograferen. Dan had hij van mij gerust de politie mogen bellen. Toestemming vragen om een foto te mogen maken van een molen? Ha! Zal toch zeker niet? In ieder geval zijn jullie gewaarschuwd.

    Ik reed door naar de Oele Molle in Hardenberg die gelukkig ook nog eens (in de lege) rondging. Het was even zoeken naar de juiste standplaats in het rommelige en ongezellige centrum van het stadje, maar na wat heen en weer rijden kwam ik bij deze vreemd uitziende achtkante stellingmolen waarvan inderdaad zoals in de Molendatabase is te lezen de verhoudingen een beetje zoek zijn. De roeden zijn bijna een meter te kort en de stelling zó smal dat een zeil voorleggen of wegrollen geen koud kunstje is! Er waren dan ook geen zeilen op het wiekenkruis aanwezig.

    Het leek wel of de onderbouw van de molen wordt bewoond, getuige de gordijntjes achter de ramen. In ieder geval waren de benedendeuren dicht en ook op de stelling was niemand te zien. Na een rondje te hebben gelopen reed ik verder richting Slagharen en tot mijn stomme verbazing reed ik langs een mooi restant van een ronde stenen beltmolen met de naam ‘Haarmolen’ of zoiets. Deze romp is ingericht als woonhuis. Bij Slagharen was het weer even goed kijken waar de molen precies stond. Ik wist nog dat De Pionier aan de rand van Ponypark Slagharen staat, maar aan wélke kant precies? Het was een geweldige drukte in het pretpark en het kostte enige moeite de dagjesmensen al rijdend te ontwijken.

    Toen ik bij een kruispunt rechtsaf sloeg zag ik de molen meteen staan. Helaas: achter een knots van een treurwilg en allerlei bebouwing. Omdat ook de zon fel tegen stond, werden de foto's meer uit nostalgie (zie mijn foto uit 1984 in de Molendatabase) dan uit schoonheid gemaakt.

    Afgelopen woensdagmiddag reed ik met de auto naar het twintig kilometer zuidelijk van Gramsbergen gelegen Ommen nadat we 's morgens bij een bezoekje aan Coevorden al De Arend hadden gezien die zojuist werd ingespannen. De eerste van de vier molens in het prachtig groene plaatsje Ommen waar ik stopte was de zeskante stellingmolen De Zaagmolen/Den Oordt.

    Dit vrij kleine molentje is erg lastig te fotograferen door enkele hoge bomen, geparkeerde auto's en een grote vlaggenstok er vlak naast. Ook het drukke kruispunt in de buurt met de bijbehorende verkeerslichten en -borden doen weinig goeds. Hoewel in de Molendatabase staat vermeld dat het molentje op woensdagmiddagen open is, was de deur toch fijn op slot. De bezoektijden slaan dus blijkbaar op het naastgelegen museum.

    Een meter of vijfhonderd ten noorden staat De Lelie, ook een achtkante stellingmolen, maar dan veel groter dan De Zaagmolen. Ook deze molen stond stil, maar molenaar Anton Wolters was druk in de weer met een heftruck. Ik kon geen spoor ontdekken van de verbrande schuur, al zag de grote schuur recht tegenover de molen er erg nieuw uit. Is hij soms al herbouwd? Omdat de molenaar aan het werk was en daardoor wellicht geen tijd had voor een praatje besloot ik maar wat foto's te maken van afstand. Ook De Lelie is geen makkelijk te fotograferen molen door de omliggende (lage) bebouwing. De lange spruit is momenteel voorzien van sjorbanden en ook de windpeluw heeft zijn langste tijd zo te zien gehad. Voor het overige ziet De Lelie er prima uit na een recente schilderbeurt.

    Vervolgens reed ik weer terug naar de IJssel voor een fotostop bij

    De Konijnenbelt. Dit is ook weer een achtkante stellingmolen, maar dan met een houten onderbouw. De molen zou schitterend aan de oever van de IJssel staan, ware het niet dat hij op korte afstand wordt omgeven door ultramoderne appartementcomplexen die ook nog eens een eind boven de balie uitsteken. Welke @!#$ dit heeft verzonnen is mij onbekend, maar erg veel kijk op historie heeft hij/zij niet! De borden van De Konijnenbelt waren alle uitgenomen. Terwijl ik foto's maakte kwamen twee molenaars voorzien van gereedschap aanlopen die tegen elkaar grappend zeiden dat de molen hakscheef stond met dank aan een collega-molenaar. Dwars door de bossen reed ik vervolgens een paar kilometer zuidelijker naar de Besthmener Molen. De uitgeprinte kaart bleek niet nodig, want ondanks de muur van bomen rondom was de molen makkelijk te vinden. Een leuke bijkomstigheid was dat de molen met vier volle stilstond en open was.

    Binnen aangekomen kon ik meteen aansluiten bij de rondleiding door een leerling-molenaar van seniorenleeftijd. Bij mijn opmerking over een aangelaste achtkantstijl gingen de wenkbrauwen bij de vriendelijke heer zichtbaar ietwat nerveus omhoog. O, daar heb je d'r weer zo één, kon ik hem zien denken.

    De Besthmener Molen is een fraaie achtkante beltmolen met gelukkig nog een hoop ouds, zoals het merendeel van de achtkantconstructie en delen van de zolders en het gaande werk. Momenteel is men bezig de molen maalvaardig te maken, maar daarvoor zal toch eerst een berg bomen moeten worden gerooid.

    In de kap aangekomen ontdekte ik een neutenkruiwerk. Op mijn vraag of dit een beetje wilde kruien antwoordde de rondleider dat ze met z'n tweeën een halfuur bezig waren om de molen om te krijgen. Toch ook maar een electrische lier aanschaffen? Info te Ane en Radewijk, zou ik zeggen. Wat betreft Radewijk wel eerst toestemming vragen! Binnen in het achtkant nestelde een paartje winterkoninkjes en buiten fotografeerde ik een kleurig boomklevertje dat op het riet van het achtkant omlaag klom.

    Verder heb ik een nieuwe hobby erbij gekregen: het fotograferen van paddestoelen. Altijd leuk als je een week van huis bent zonder internet en dergelijke!

    Rob P.

  • Rob Simons

    Ja, je moet wel eerst vragen of je die elektrische kruilier in Radewijk mag fotograferen he, niet iedereen durft er voor uit te komen! ;)

  • Wesley de Best

    Hoi Rob. Klopt dat Coevorden woensdag werd ingespannen, want toen was molenaar Hemme er, omdat de JP niet kon draaien. Dus dan maar de Arend laten draaien.

  • De Wilde Westlander

    Hey Pols,

    Je zou denken dat er wel erg veel"Eukalipta,s bij molens wonen,of heb jij er een neus voor?

    Je heb ook mensen die ze aantrekken,kijk eens in de spiegel?

    Groeten van “De Wilde Westlander”.

    (Die het verhaal weer met enige leedvermaak heeft gelezen)

    Rob van Zijll.

  • leo middelkoop

    Rob,

    is het jouw uitstraling, jouw deodorant, of de kleur van jouw auto?

    Het is altijd prijs, zo lijkt het.

    Een molentocht van jou, samen met Harmannus, moet haast wel een gooi- en smijtfilm opleveren.

    (geintje)

    Leo

  • Justin vd Heuvel

    Hey Rob,

    Leuk tochtje en een heerlijk verslag. Ik ben vorig jaar ook deze molens langs geweest, maar ik had het in Radewijk gelukkig niet aan de stok met een boze kerel :)

    Wat de Oele Molle betreft; Er klopt geen hout van, maar gelukkig laat mulder Jan Ranter de molen nog 1 a 2 keer in de week LIDL'en. Familie Ranter woont in het huis pal achter de molen (“t Mulders Huus”) Even vriendelijk vragen helpt altijd.

    Het onderste gedeelte word niet bewoond. Het is meer een soort ontvangstruimte met een klein keukentje. Ik heb er in de meivakantie nog heerlijk zitten ouwehoeren met Jan. Groetjes uit Leerdam, Justin vd Heuvel (net uitgemalen:) )

  • Rob Pols

    Je zou er bijna een tv-programma van maken, haha. Succes verzekerd!

  • Rob Pols

    'kijk eens in de spiegel?'

    Nou, laten we dat maar niet doen; ik wil hem graag heel houden…. :)

  • Rob Pols

    Hoi Justin,

    Als ik dat had geweten had ik wel even aangebeld bij Jan Ranter, maar ik wist niet dat hij bij de molen woonde.

    Vandaag ben ik even in Monster op De Vier Winden geweest waar Gerard Barendse en Muldertje bezig waren. Onderweg ben ik geen kenau tegengekomen (gelukkig!).

    Zo zit je hier en zo zit je weer daar.

  • Ruud Bax

    Rob, ik zal in die cotreien maar uitkijken want er schijnt een witte wilde mulder rond te rijen,

    vr. gr. Heilige Donatus