Houten kruirollen

• 

  Martin E. van Doornik

  10-12-2008 12:55

  Ik wil graag weten of de afmetingen van een molenkap mede bepalend is voor het formaat van houten kruirollen. Het enige wat ik weet, is dat de rollen taps moeten zijn, met een denkbeeldige kegel naar het hart van de molen. Hier heb ik een oude kruirol liggen, afkomstig uit de Laarder binnenkruier-korenmolen. Lang geleden gekregen van molenaar Calis. Nu zit er een Engels kruiwerk in deze molen. www.mijnalbum.nl/Album=YMPX6XKJ .

  De maten zijn:

  Lengte 172 mm

  Ø binnenkant 157 mm

  Ø keerkuipzijde 173 mm

  Ø gat 20 mm

  Het loopvlak is iets bol van vorm. Er zit op kleine afstand van de keerkuipzijde een groef, waarschijnlijk een aanwijzing dat de rollen in een vaak donkere kap gevoelsmatig op de juiste wijze in de wagen geplaatst moeten worden en niet per ongeluk omgekeerd.

  Rapporteren
• 

  Jacob Dekker

  10-12-2008 16:34

  Hallo Martin,

  Gevoelsmatig denk ik dat de tophoek van die denkbeeldige kegel voor grote en kleine molens even groot is. Daaruit volgt dat de kruirollen in kleine molenkappen een kleinere diameter hebben dan de rollen in grotere kappen. Teken het maar eens uit.

  Die tophoek is overigens voor jouw rol 5,33 graden.

  Mvg., jAAp

  Rapporteren
• 

  Mike Ekelschot

  10-12-2008 18:16

  In de molen van ons dorp zaten maar rollen van net aan 10cm en dat was ook zeker een molen met 24mtr vlucht (dus toch geen kleintje) ….

  Rapporteren
• 

  Andre Koopal

  10-12-2008 18:55

  Volgens mij wel. De punt van de kegel ligt namelijk in het midden van de kap.

  De tangens van de hoek van die kegel is dus ( (173-157)/2)/172 oftwel (173-157)/(2*172).

  Daarnaast is de tangens van de kegel ( 173/2)/X oftwewel 173/(2*X) waarbij X die straal van de kap is tot de buitenkant van de rollenwagen.

  Dus 173/2X = (173-157)/(2*172) oftwel 2X = (173*2*172)/(173-157) oftwel X=(173*172)/(173-157)

  Uitrekenen geeft X=1859.75 mm, oftwel deze kap heeft een straal van 18,6 M, en dus een doorsnede van 37.2 meter.

  Uiteraard komt deze maat mij veel te groot over, dus ergens klopt er iets niet. Ik vermoed dat de hoek te scherp is geweest, en de kegel dus te lang. Omdat de rollen iets bol zijn, maakt dat niet zoveel uit.

  Groetjes,

  Andre

  Rapporteren
• 

  Ruud van den Aakster

  10-12-2008 19:48

  Andre, het was heel duidelijk ???….dank je wel :-)

  Rapporteren
• 

  Andre Koopal

  10-12-2008 20:32

  Standaard goniometrie hoor :-) Jammer dat het alleen niet lijkt te kloppen.

  Groetjes,

  Andre

  Rapporteren
• 

  Andreas de Vos

  10-12-2008 21:35

  Als ik nou een zekere kuipdiameter neem, dan hangt de hoek van de kegel verder alleen nog maar af van de gekozen diameter aan de buitenomtrek van de rollenwagens (binnenkant van de buitenring dan eigenlijk), met de punt van de kegel uiteraard in het hart van de kap (spil).

  Het maakt volgens mij namelijk geen barst uit hoe groot die kap is, ofwel de kuipdiameter, maar de diameter van een rol wordt m.i. vooral bepaald door de dikte van de rollenwagens, de ruimte die je daar boven en onder wilt hebben, het aantal rollen dat je wilt (Nxdiameter + alle onderlingen afstanden tussen rollen en dammen tussen de rollen maakt immers de ontrek van de binnenkant van de buitenring van de rolwagens).

  Hele grote rollen rollen makkelijker, maar je kunt er minder van kwijt (je hebt immers ook nog ruimte nodig tussen de rollen onderling en voor de dammen van de rollenwagens). Dus per rol meer gewicht te dragen. Grote rollen vragen ook grotere stukken hout (stammen, dikke takken) om ze uit te draaien.

  Grotere rollen vragen misschien ook wel een dikkere overring (want die wordt op minder plaatsen gesteund) en zeker ook een hogere kuip, want zowel de rollen moeten daar in, maar de overring moet er ook voldoende diep in steken.

  Neem ik nou absurd lage rollen, dan steken die maar nauwelijks boven en onder de rollenwagen uit, kan ik er heel veel in kwijt, dus de druk wordt verdeeld over veel meer rollen. Kan een lage kuip volstaan, maar ze zijn kwetsbaarder, een beetje vuil ertussen en ze rollen veel slechter, en je krijgt het never nooit meer schoon daartussen…

  Rapporteren
• 

  Peter van Kuik

  10-12-2008 21:36

  Het klopt ook niet. Per 170 mm wordt de straal van de rol 16 mm kleiner. Voor elke mm kleiner heb je dus 170/16 mm lengte. Het punt waar de denkbeeldige straal nul wordt (middelpunt van de kap) is dus vanaf de buitekant rol 173*170/16=1838mm. De diameter van de rolring was dus 2 * 1838 mm is 3.68m.

  Dat lijkt iets te weinig voor een binnenkruier, de rollen waren dus iets te taps, maar door het bole model werd dat opgevangen.

  Ik vraag mij af op dat bolle model wel zo gunstig is, Het kruit misschien wel licht, maar de druk komt maar op een deel van de rol waardoor deze makkelijker kan scheuren. Of voorkwam men daarmee dat de druk alleen op de buitenkant of de binnenkant van de rol kwam?

  Rapporteren
• 

  Martin E. van Doornik

  10-12-2008 21:37

  37,2 meter! Dat is net zo breed als de gehele voorkant van oliemolen Woldzigt inclusief aanbouwsels. Maar waar staan die sterretjes in je formules voor?

  Ik heb vroeger wel goniometrie geleerd op de technische school (Vrolikstraat Amsterdam, ca. 1964-'66), maar ik heb nu geen boeken meer.

  Rapporteren
• 

  Martin E. van Doornik

  10-12-2008 21:42

  “Neem ik nou absurd lage rollen, dan steken die maar nauwelijks boven en onder de rollenwagen uit, kan ik er heel veel in kwijt, dus de druk wordt verdeeld over veel meer rollen. Kan een lage kuip volstaan, maar ze zijn kwetsbaarder, een beetje vuil ertussen en ze rollen veel slechter, en je krijgt het never nooit meer schoon daartussen…”"

  Ja, dat kan gebeuren. Je vindt zulke lage rollen in molen De Kievit in Grijpskerk. Formaat kartonnen rolletjes van wc-papier!

  Rapporteren