KLOONMOLENS

  • Piet Groot

    Ter discussie:

    Het lijkt mij zinvol een nieuwe naam te bedenken voor nieuw gebouwde molens, die gewoonlijk van begin af geheel of gedeeltelijk een andere functie krijgen.

    Ik hoef hier geen voorbeelden te geven, er komen er steeds meer.

    Natuurlijk heb ik het hier niet over restaureren of completeren van bestaande molens, ook niet over het verplaatsen van molens naar een plek waar een molen weer tot zijn recht komt.

    Geen enkele monumentale molen uit vorige eeuwen bevindt zich nu nog in de oorspronkelijke staat, wanneer het staande en het gaande werk van een molen voor het grootste deel origineel is en de molen steeds goed gerestaureerd is, moet dit acceptabel zijn.

    Wanneer de Nachtwacht in de loop van de jaren niet vele malen was gerestaureerd, was deze trots van ons kunstbezit ook al lang uiteengevallen en afgevoerd als afval.

    Het verschil tussen de Nachtwacht en een met de hand nageschilderde kopie is het verschil tussen KUNST en KITSCH. Het is geen kunst, maar vaak wel kunstig.

    We kunnen natuurlijk ook spreken van een kitschmolen, maar eigenlijk geef ik de voorkeur aan het woord KLOONMOLEN, omdat hiermee bewust geen waardeoordeel aan deze nieuwbouw wordt gegeven.

  • Lieven Denewet

    Mijn indruk is dat “kloon” momenteel toch een (negatief) gevoelsgeladen woord geworden is, en dus niet meer neutraal zoals dat oorpsronkelijk - ook al is dat amper enkele jaren terug - wel het geval was.

  • Andreas de Vos

    Retro-molens dan misschien?

    Hoewel er volgens mij wel een verschil is tussen een nieuwe molen die kwa vorm, constructie, materiaalkeuze etc meer een goede replica van een historische molen is en een nieuwe molen die wel op een historische molen lijkt, maar het toch niet is. Net de verhoudingen verkeerd, verkeerde kleuren, eigenlijk dus toch een beetje kitsch…

    Zeg maar: geslaagde retro-molens en minder geslaagde retro-molens.

    Groetsels,

    Andreas de Vos

  • Peter van Kuik

    Zo goed mogelijk herbouwde (bijna) nieuwe molens zijn replica's. Nieuwe molens naar fantasiemodel zijn grote speelmolens. Ze zijn namelijk alleen maar gebouwd om naar te kijken en mee te draaien uit liefhebberij.

    Kloonmolens is echter een onzinterm. Een kloon is een 100% kopie van een orgineel en buiten Bourtange misschien ken ik geen enkele molen die aan dat kriterium voldoet.

  • Lolke Rang

    “Nieuwe molens naar fantasiemodel zijn grote speelmolens. Ze zijn namelijk alleen maar gebouwd om naar te kijken en mee te draaien uit liefhebberij.”

    Hoezo ‘namelijk’? In Belgie is een compleet nieuw ontworpen molen gebouwd om voor meelproductie in bedrijf te worden genomen; helaas weet ik niet meer waar. ‘Mag’ nieuwbouw naar nieuw ontwerp dan wel van jou? En als zo'n ‘grote speelmolen’ op een gegeven moment toch echt in bedrijf komt, is het dan opeens geen speelmolen meer?

    Wat ik wil zeggen is: het is onjuist om een molen (of welk bouwwerk dan ook), oud of nieuw, te be- of veroordelen enkel en alleen op grond van de bestemming. Alleen de eigen (bouwkundige, ambachtelijke, technische) kwaliteit van dat bouwwerk is relevant, en in het geval van een molen: als een nieuw ontworpen en nieuw gebouwde molen zo is gemaakt dat geen enkele molenmaker uit heden of verleden zich er voor hoeft te schamen, is de term ‘speelmolen’ tamelijk beledigend, of die molen nu in eerste instantie voor liefhebberij-draaien is gebouwd of niet.

  • Lolke Rang

    In dit verband wil ik nog met nadruk standerdmolen nr. 2 in Heusden noemen: een door Beckers (als Achterhoeker opzettelijk naar Achterhoeks model) nieuw ontworpen en nieuw gebouwd meesterstuk. ‘Speelmolen’? Gaat toch henen!

  • Rob Simons

    Bedoel je soms de Bakkersmolen in Essen-Wildert gebouwd in 1980)?

    Dat is zeker (vooral vanbinnen) een erg mooie mole die wekelijks maalt.

  • leo middelkoop

    De term ‘kloonmolens’ is volgens mij inderdaad niet juist.

    Feit is, dat wij met een nog immer toenemend aantal molens (komen te) zitten, dat zonder economische reden nieuw of nagenoeg nieuw gebouwd is. In de database heb ik het over ‘jonge molens’ maar eigenlijk bevalt die term mij niet.

    De discussie of er al dan niet nieuwe molens moeten worden gebouwd, hoeft niet meer te worden gevoerd. Die molens worden in de regel tóch wel gebouwd! Of anderen dat nou willen of niet.

    Voor één ding is het in ieder geval goed: voor het op peil houden van de werkgelegenheid én de vakkennis in de molenbouw en verwante bedrijven. Zo denk ik dat, los van alle molenmakersbedrijven, ook de heren Geraedts te Baarlo en Straathof te Rijpwetering regelmatig tevreden naar hun (order)portefeuille kijken.

    Groet,

    Leo

  • Vluchtje

    Heeft iemand problemen met het woord ‘nieuwbouwmolen’ / ‘nieuwe molen’?

  • Peter van Kuik

    Een meesterstuk misschien, maar het mist buiten de lokatie elke historische grondslag.

    Wat doet een Achterhoeks model molen op een Brabantse stadswal?

    Ten tweede vraag ik mij af hoe Achterhoeks de molen is. In de Achterhoek kwamen twee typen standerdmolens voor: Boven de Oude IJssel (graafschap Zutphen) stonden voornamelijk molens met hoge kasten met drie zolders. Onder de Oude IJssel stonden voornamelijk molens met wat gedrongen kasten en twee zolders.

    Als het als iets Achterhoeks is moet het dus het tweede model zijn. Als je kijkt naar de foto's van de afbraak van de Ettense molen http://www.molendatabase.org/molendb.php dan zie je dat de constructie totaal niet overeen komt met die van de Heusdense molen. Gebruik van twee moerstijlen bijvoorbeeeld heb ik tot nu toe nog niet bij geen enkele oost Nederlandse standerdmolen kunnen ontdekken. Ook het model is niet hetzelfde. Ik denk ook dat alle Achtehoekse standerdmolens al waren verdwenen in de tijd dat Guus Beckers molenbouwer was, dus waar heeft hij het ontwerp op gebaseerd?

    De constructie van de nummer 2 is veel zwaarder dan ik ooit bij een historische molen heb gezien. Het is daarmee technisch een prachtige molen maar geen reflectie van hoe molens vroeger waren. Het is dus een nieuwe molen die primair gebouwd is om naar te kijken maar tevens een functioneel binnenwerk heeft. Een molen waar iemand zich technisch op heeft mogen uitleven in een tijd dat de verhouding tussen materiaalkosten, arbeidsloon en kosten/baten totaal waren veranderd ten opzichte van de tijd dat molens nog commercieel werden gebouwd.

    Nieuwbouwmolen vind ik overigens ook wel een goede term. Het geeft duidelijk aan wat het is zonder mogelijk negatieve associaties.