Met 19,10 meter vlucht is de molen inderdaad nog weer kleiner dan ik dacht (20-22 meter) maar het scheelt niet heel erg veel.
Nu bedenk ik me ineens: afgezien dat het een binnenkruier is, de vlucht is ongeveer hetzelfde als van de huidige Oude Knegt te Akersloot, (die is nu ongeveer 19,5 m meen ik) en vergelijkbaar met De Hoop te Den Oever. Die molens zijn buitenkruiers, dus waarschijnlijk wat krapper in de kap, dus ook kleinere zolders. Die molens hebben een halfzolder op begane grond, zij het dat de balklaag van het steenbed op tafelementshoogte ligt en de penanten een flink stuk boven het maaiveld steken. Die van De Hoop te Beets lijkt met het tafelement vlak bij het maaiveld te liggen.
Omdat het een binnenkruier is zou dat iets ruimte kunnen schelen.
Tevens zie ik op de foto (met de molenaar voor naast de deur) dat net onder in het riet wat kistgaten zitten. Zit die eerste bintlaag dan ook zo laag (zeg maar ter hoogte van waar het riet begint)? De foto van de molen in desolate toestand met een veld zonder riet is helaas zo klein dat daarop niet zichtbaar is waar de bintlaag ligt, kwa hoogte. Gebruikelijk is ongeveer halverwege de romp.
Al met al, toch wel interessant om eens inzicht te krijgen in hoe deze kleine molen dan ingericht zou zijn.
De reacties wat combinerend kom ik op:
een kleine binnenkruier met:
- eerste bintlaag relatief laag in de romp (ongeveer waar het riet begint)
- 2 koppel stenen op 1e zolder (1e bintlaag = steenzolder)
- putbalk met lager van koning tussen de stenen op de (losse?)legeringsbalken
- een luiwerk op de steenzolder
- ijzerbalken van steenspillen in de kapzoldervloer (= 2e bintlaag)? Of een balklaag tegen de stijlen onder de kapzoldervloer, waaraan dan ook de luias gehangen zou kunnen zijn
- begane grondvloer geheel open als werkruimte (boven zal maar weinig ruimte zijn, luiluik, trapluik, 2 koppel stenen)
Pandsel schrijft:
“Oude grondzeilers met een halfzolder-opstelling, mogelijk de meerderheid van de 17e en 18e eeuwse en een enkele 19e eeuwse grondzeiler/meelmolens, hadden geen luiwerk.”
Ik weet niet in hoeverre de Kijkduin te Schoorl een afwijkende molen is, kwa irichting, maar die is van 1772 en heeft wel een luiwerk, 2 koppel stenen op een halfzolder. De Otter te Oterleek (1900, maar wel vervanger van een oudere op die plek, en ik gok er zonder diepere achtergrondkennis op dat de huidige kwa inrichting niet veel anders zal zijn dan zijn voorganger) idem dito: 2 koppels op een halfzolder, met luiwerk. Dat kunnen natuurlijk latere toevoegingen zijn… Toch, om de beschikbare ruimte optimaal te kunnen gebruiken zou een luiwerk om de voorraad maalgoed naar boven te krijgen wel het eerste zijn waar ik als molenaar aan zou denken.
Groetsels,
Andreas de Vos