Suijgers

  • Fred de Rooij

    Kan iemand mij vertellen wat het woord ‘suijgers’ inhoud?

    Dit woord kom staat in een rekening uit 1776 en luid als volgt:

    Betaald aan Pieter van Luyk een jaar maalloon van de Oostmoolen mitsgaders een jaar drooghouden van den Moolenbak, lappen van de seijlen en splitsen van de touwen, stoppen en digtmaken van de suijgers en op en afdoen van de seijlen.

    Alle verschenen den 10 november 1777 een somma van neegentig guldens.

    (de letters PVL komen regelmatig in de Oostmolen voor, o.a. in de vangbalk, de schaarstijl en de wervel.)

    Fred.

  • Jos van Schooten

    Gezien de context van het artikel betreft het hier ook die zeilen. Ik heb het vermoeden er gaten in het zeil zaten die moesten worden gestopt of dichtgemaakt als het gat te groot was met een lap zeil. De wind zuigt door die gaten heen.

    Stoppen deed je oma ook met de gaten in de kousen van je opa.

    Groetjes, Jos

    Ergens in 1776 moet er ook een rekening zijn geschreven voor de bouw van De Eenhoorn. Toevallig.

  • Andreas de Vos

    In eerste instantie denk je aan zuiger, van een handpomp. Zou het misschien te maken hebben met dat “drooghouden van den Moolenbak” ? En wat wordt daarmee dan bedoeld: de wielbak?

    Ik weet niet of er notulen van de vergadering van molenmeesters, polderbestuur o.i.d. zijn van dat jaar. Misschien kan daarin dan gevonden wat het probleem was dat met die Moolenbak te maken heeft. En misschien met die suijgers.

    Groetsels,

    Andreas de Vos

  • Andreas de Vos

    Oh wat grappig, daar heb ik ook nog aan gedacht, maar door die droog te houden Moolenbak ging ik uiteindelijk toch daar aan denken. Eigenlijk, gezien dat alle andere zaken over touw en zeilen gaan ligt reparatie van gaten in zeilen ook wel weer voor de hand.

    Groetsels,

    Andreas de Vos

  • Rene Kleijn

    Als je suijgers bij google in tik komt het woord voor in een rekening voor het vernieuwen van 2 pompen. Denk dat je dus richting zuigers moet denken en dat het dus met de pomp voor de wielbak droog te houden te maken zou kunnen hebben.

    Mvg Rene Kleijn Abbenbroek

    http://www.interstad.nl/antonzeven/deel2b.pdf

  • Jan van Rijswijk

    Polders bij de grote rivieren hebben (en hadden) veel last van kwelwater. Dit is water dat onder de dijk door ergens omhoog komt. Vroeger werden zelfs “Sijgkades” aangelegd om in een polderdeel waar veel kwel was het polderpeil hoog te houden. Daardoor was er meer tegendruk en liepen de wellen niet zo hard. Soms werden de wellen ook dicht gestopt met klei of werden er bekistingen bovenop gezet. Alles om het kwelwater tegen te gaan. Ik heb het vermoeden dat de molenaar betaald werd om de wellen te doen stoppen en dicht te maken en dat “suijgers” een verbastering is van het woord “zijgen”wat sijpelen of vloeien betekend.

    Groet, JanvR

  • Barend Zinkweg

    Leuk Fred, dat wil ik ook al een hele tijd weten.

    In 1764 wordt er een aanvulling van de taken van de molenaar vastgesteld door het bestuur van de polder Nieuw Pendrecht: “Onder dien mits dat hy nog daer voor, boven, en behalve alle voorsz. Conditien van aanbestedinge gehouden zal zyn, ten allen tyden, alle de mollegaten, zuygers, of diergelyke lekkagien, In de kaade van Pendregt, te moeten vullen en Stoppen, zonder daar voor Iets Extraordinaris te mogen declareren”.

    Dat strookt wel enigszins met de verklaring van Jan van Rijswijk.

  • Fred de Rooij

    Als ik de zin “stoppen en digtmaken van de suijgers” apart lees dan kan het inderdaad zijn dat het hier gaat om het droogpompen van de wielbak. Verwarrend is het dat de aanhef van de tekst spreekt over “een jaar drooghouden van de moolenbak” dan overgaat in “het lappen van de seijlen e.d.” en dan weer overgaat in een tekst over de wielbak. Het bestek uit 1616 waar ik een afdruk en een transcriptie van bezit is voor mij moeilijk leesbaar omdat ik er nog geen beschaafd Nederlands van kan breien.

    Blijft een moeizame leeshobby.

    Fred

  • Michiel

    Het Woordenboek der Nederlandse Taal (het grootste en ook historisch woordenboek van het Nederlands) geeft Jan van Rijswijk gelijk, hetgeen ook al blijkt uit de enumeratie (opsomming), die Barend Zinkweg geeft bij een oudhollandse opsomming van taken van de molenaar.

    Michiel de Ruiter

  • Fred de Rooij

    ja, daar neig ik nu toch ook naar. Spreekt ook meer tot de verbeelding. Ik hou het daar maar even op.

    Fred.