Vlaamse termen

  • Bart Hoofs

    Ik kwam recent op de Belgische versie van de molendatabase bij de molenromp van Baaigem de zin als volgt tegen:

    “Tijdens een najaarsstorm in 1959 brak de windpulm (er was nooit een stefelbalk geweest), maar de as en het gevlucht bleven gekanteld hangen'”

    Wat mag ik verstaan onder “stefelbalk”? (windpulm is natuurlijk de windpeluw of de windpulling).

    Ook las ik ergens dat “de molenas is gemuizeld”? Wie weet mag het zeggen?

    Het mooie werk van Alain Goublomme c.s. heeft er in ieder geval voor gezorgd dat de molens in de Vlaanders extra aandacht krijgen.

    Bart

  • Barend Zinkweg

    Stefelbalk = steunder, steunbalk, schutbalk, stempelbalk, stepelbalk = bij bovenkruiers: de horizontale balk die haaks tussen de gaande ring en de windpulm is gestoken en waarvan het andere einde gericht is naar het denkbeeldige middelpunt van de molenromp en langs de kamstaartzijde van het vangwiel vastzit aan de lange spruit of in de steunder- of stormbalk tussen de voeghouten.

    Muizelen = lepelen, keuvelen, oplopen, opschoren, opstefelen = het hellen van de molenas onder een hoek van 8 tot 12 graden.

    bron; Woordernboek van de Vlaamse dialekten, deel II niet-agrarische vaktalen, aflevering 5 de molenaar.

  • Mike Ekelschot

    Bart toch! Heb jij als molenmaker dan deel 3 (woordenboek) van de serie “van zAdelsteen tot Zetelkruier” nog niet?(!)

  • Bart Hoofs

    Natuurlijk heb ik dat boek Mike maar ik kon het me niet meer herinneren dat het daarin stond. Ik ben geen molenmaker van professie maar verdien mijn euro's op kantoor als verkoper binnendienst. Maar ik geloof trouwens dat de molenmakers er begin 2009 beter voorstaan met hun order(intake) dan in de handel… We zullen morgen weer zien hoe we geld voor de baas kunnen verdienen ;-)

    Barend bedankt!

  • Damien De Leeuw

    Beste Bart,

    Ik wou net een uitgebreid antwoord neerschrijven maar toen zag ik dat Barend al zijn best had gedaan om een stukje over te nemen uit het Vlaamse woordenboek voor dialecten…

    Groeten,

    Damien

  • Bob Poppen

    Een erg handig boekje vind ik:

    Kockelberg, G. K. Verklarend handboek voor molenwoorden uit de Nederlandse en Vlaamse literatuur. 340 p, uitgegeven in 2000, geïllustreerd, 15 x 21,2 cm.

  • Lieven Denewet

    Aangezien molenvaktermen eigenlijk tot ons historisch woorderfgoed behoren, kan de vraag gesteld worden of er nood is aan uniformisering van de molentermen in geheel het Nederlands taalgebied.

    Staat “windpeluw” boven “windpulm” of “standerdmolen” boven “staakmolen”? Het gegeven dat de ene term in Nederland en de andere in Vlaanderen wordt gebruikt, mag volgens mij geen criterium vormen om het ene wel en het andere niet als algemeen gangbaar in geheel het taalgebied te beschouwen.

    Bij het aanhoren van “varkenswielen” zullen de meeste Vlaamse molenaars het wel horen knorren, maar ze zullen deze wielen meestal niet weten aan te wijzen.

  • Rob Simons

    Uniformisering van molentermen gebeurd al veel te veel, ik zeg er dus “nee” tegen!