molendatabases

  • Leo Endedijk

    Op het prikbord zijn de afgelopen dagen vraagtekens gezet bij nut en noodzaak van verschillende molendatabases inclusief die van De Hollandsche Molen. Het leek ons nuttig vanuit de vereniging te reageren en antwoord te geven op een aantal vragen.

    In de eerste plaats is voor de database op www.molens.nl heel bewust de naam Het Molenbestand gekozen. Deze database is immers een voortzetting van het aloude zogenaamde “rode boekje” van Eric Zwijnenberg, officieel genaamd Het Nederlands Molenbestand. In totaal verschenen zeven versies van deze zeer belangrijke landelijke inventarisatie van alle wind- en watermolens in ons land. Het Molenbestand op de site van De Hollandsche Molen is de digitale voortzetting van dit werk.

    Toen De Hollandsche Molen destijds besloot Het Molenbestand op internet te zetten bleek net daarvoor de molendatabase al verschenen te zijn. Er zijn toen nog wel contacten geweest om tot samenwerking te komen, maar dit is er niet van gekomen. Sinds die tijd bestaan de molendatabase en Het Molenbestand vrolijk en zonder al teveel problemen naast elkaar.

    Voor De Hollandsche Molen was het destijds wel een principiële keuze om met een eigen database door te gaan. In de eerste plaats om zo Het Nederlands Molenbestand van Eric Zwijnenberg voort te zetten. En Eric is tot op de dag van vandaag gelukkig ook een van onze vrijwilligers die het onderhoud verzorgen. Ook Hans de Kroon heeft vele uren doorgebracht met het invoeren van gegevens en wijzigingen en blijft dat ook doen. En dan natuurlijk alle vrijwilligers die regelmatig foto's en informatie opsturen.

    Gelukkig hebben we destijds de waarde van dit digitale bestand ingezien voor het werk van de vereniging toen, nu en in de toekomst. Een database waar de vereniging zelf de volledige zeggenschap over heeft, is dan cruciaal. Op dit moment vormt Het Molenbestand het hart van onze site en dat zal ook altijd zo blijven. Het is wel nadrukkelijk een bestand van bestaande molens, gevormd door de categorie windmolens, watermolens en windmotoren. Aanvulling heeft plaatsgevonden door ook de molenrestanten op te nemen, voor zover deze op de monumentenlijst van de rijksoverheid zijn geplaatst.

    Het Molenbestand heeft als eerste functie het informeren van bezoekers over specifieke molens. Bijvoorbeeld door aan te geven welke molens meedoen aan Nationale Molen- en Gemalendag. De bezoekgegevens wijzen ook uit dat dit onderdeel van de site het meest bezocht wordt. Het Molenbestand wint daarbij steeds meer aan belang. Zo gebruiken fondsen als het Prins Bernhard Cultuurfonds Het Molenbestand al bij de beoordeling van aanvragen voor restauratiesubsidies. Verder gaat De Hollandsche Molen vanuit Het Molenbestand gegevens aanleveren voor de RACM voor de dit jaar te verschijnen erfgoedbalans. Met de ANWB tenslotte zijn gesprekken over het gebruik van Het Molenbestand voor verschillende publicaties en een op te zetten toeristisch portal.

    Voor de komende jaren staat een koppeling aan biotoopinventarisaties als die van Noord-Holland hoog op het wensenlijstje. Op die manier kan bijvoorbeeld een ambtenaar van een gemeente niet alleen met één klik de gegevens van een bepaalde molen inzien, maar ook te weten komen hoe het staat met de omgeving van die molen.

    Het Molenbestand wordt veel bij het bureauwerk gebruikt. Zo zijn molengegevens gekoppeld aan interne gegevensbestanden van leden, eigenaren, molenaars, etc. Het loopt nog niet allemaal op rolletjes maar de grote verbetering is in ieder geval dat voortaan één mutatie slechts één keer ingevoerd hoeft te worden op één plek en niet in verschillende los van elkaar staande bestanden.

    Nelly Solleveld noemde al de koppeling van de database verdwenen molens aan het archief van de vereniging. We werken momenteel aan een subsidieaanvraag voor het digitaliseren van een groot deel van de collecties molendocumentatie en archief van de vereniging. Cruciaal daarbij is de koppeling aan de databases van bestaande en verdwenen molens. Je ziet per molen dan niet alleen eerder genoemde gegevens en biotoopinformatie, maar ook alle bij de vereniging aanwezige publicaties, documentatie, foto’s etc. We hebben goede hoop dat met de hulp van de Stichting Molendocumentatie dit de komende jaren ook echt gaat lukken.

    Terug naar de beginvraag van nut en noodzaak. Eén database waar alles instaat, dat is o.i. niet nodig. Maar wat wel nodig is, is het koppelen van verschillende informatiebronnen aan elkaar. De bezoeker van internet is immers niet geïnteresseerd in de vraag van wie bepaalde informatie is. Veel belangrijker is dat die informatie direct en adequaat toegankelijk is. Het bijhouden van de basisinformatie is dan natuurlijk wel onmisbaar. Daarvoor nogmaals een oproep aan iedereen om die gegevens aan Hans en zijn collega’s door te geven. Alvast bedankt hiervoor.

    Namens De Hollandsche Molen,

    Ingeborg Pouwels, Ed van Gerven en Leo Endedijk.

  • willem entrop

    Beste mensen van DHM,

    Volgens jullie is het hebben van één database niet nodig. In mijn reactie op het prikbord vorige week pleitte ik voor zo'n database, ik wil daarmee zeggen : ëén database met zowel bestaande als verdwenen molens.

    Jullie menen dat zo'n database evenzo goed via een koppeling met andere informatiebronnen kan worden bereikt. Daarbij merken jullie terecht op dat het voor de bezoeker niet relevant is waar de informatie vandaan komt.

    Wat voor de bezoeker echter van veel groter belang zou moeten zijn is of de door hem gevonden informatie juist is. Voor een site is het dan ook belangrijk over een deskundige redactie te kunnen beschikken om de bijdragen van derden op waarde te kunnen beoordelen. Voor de bestaande situatie is dit eenvoudiger te realiseren dan voor de historische. Gelukkig heeft DHM de Stichting Molendocumentatie met zijn uitgebreid archief naast zich.

    Door vanuit Het Molenbestand door te koppelen naar andere informatiebronnen kan DHM de betrouwbaarheid - juistheid van deze info, die de bezoeker voorgeschoteld krijgt, niet meer garanderen. Bovendien hangt het beschikbaar blijven van deze privé-initiatieven af van de ideeën van vaak een enkel persoon.

    Een cruciale koppeling kan alleen maar bereikt worden door “bestaand en verdwenen” in ëén bestand onder te brengen onder beheer van een bestendige organisatie, bijv. De Hollandsche Molen. Een redactie moet daarbij nauwlettend de juistheid van het gepresenteerde bewaken. Deze redactie zou ondersteund kunnen worden door een netwerk van regionaal goed bekende correspondenten, waarbij een goede spreiding over het land een vereiste is.

    Bovenstaande is wat ik met mijn opmerking n.l. één database op het prikbord voor ogen had.

    Groeten,

    Willem Entrop

  • de malende molenaar

    Dank voor de uitleg; toch nog een opmerking:

    Als je werkelijk wilt dat bezoekers/gebruikers actief deze molendatabase gaan zien en gebruiken als “hun” centrale vraag- en informatiebaak; moet je mijns inziens zorgen voor een beter 2 richtingsverkeer.

    Als je werkelijk wilt dat molenvrienden actief gaan meewerken met de aanlevering van actuele gegevens; dan moet je ze wat teruggeven. Actualitieit van een database is namelijk een van de belangrijkste voorwaarden voor gebruik en bezoek. Er is heel veel kennis op het gebied van gebruik en toepassing van websites maar voorwaarde voor sukses is een doordacht programma van eisen gesteld aan de maker/onderhouder van de website. Dat is echt het pakkie-an van de webeigenaar! Je kunt dan niet zeggen “ja , dat kan nu eenmaal niet… het kan wél!”

    Voor mij is bijvoorbeeld een belangrijk feit dat de indivduele gegevens van molens niet te “linken”zijn bij de database van de Hollandse Molen. Met andere woorden: je kunt niet vanuit andere websites (molenwebsites; wikipedia, weblogs etc.) verwijzen naar de database van de Hollandse Molen. Zo wordt het nooit een onderdeel van een dynamische gegevensuitwisseling tussen de verschillende websites op het grote WWW. Als je dat namelijk wél doet dan maak je namelijk ook de eindgebruiker meteen verantwoordelijk voor het goed aanleveren van gegevens omdat hij/zij daar zelf profijt van heeft.

    Dat vind ik het grootste manco van deze database en erg “protectionistisch”. Dat zie ik ook terug in de alombekende discussies over zogenaamde eigendomsrechten van foto's, lesmateriaal en gegevens. In mijn opvatting leven we in een grote gemeenschap waar het sukses van de enkeling toch uiteindelijk te herleiden valt aan de inspanningen van de groep. Dat zie je ook weer terug in het sukses van de internet; dat krijg je echt als eenling niet voor elkaar

    Is het niet kunnen linken van gegevens bijvoorbeeld een bewuste keuze van het bestuur? Daardoor is het voor mij persoonlijk helemaal niet aantreklkelijk om een bijdrage te leveren aan de actualiteit van de database van de Hollandse molen omdat ik er als webbeheerder ook niet naar kan (of wil) verwijzen. de molendatabase biedt deze mogelijkheid wel en in alle gevallen dat ik hiervoor toestemming heb gevraagd heb ik deze met alle medewerking gekregen.

    Zo link ik bijvoorbeeld alle gegevens van de molens van De Fryske Mole naar de molendatabase en de recreatieve site van “beleef friesland” http://www.beleeffriesland.nl/en_meer—/kunst_-_cultuur?steID=6&catID=2473

    verwijst voor de molens in Friesland ook naar de molendatabase. Een prachtig voorbeeld van een geslaagde SYMBIOSE.

    De kracht van een goede; informatieve en actuele website zit hem in het TWEE-richtingsverkeer en doe je dat niet dan blijf je steeds maar weer die EEN-richtingsverkeer oproepen tegenkomen. Tenslotte: hoe zu het komen dat je de oproep voor actualisatie namelijk nooit ziet bij de molendatabase??

    Mijn vraag en advies: kan de database van de Hollandse Molen ook geschikt gemaakt worden voor TWEE-richtingsverkeer?

    Vriendelijke groet,

    Cees

  • Henk

    “Een cruciale koppeling kan alleen maar bereikt worden door ”bestaand en verdwenen“ in ëén bestand onder te brengen onder beheer van een bestendige organisatie, bijv. De Hollandsche Molen. Een redactie moet daarbij nauwlettend de juistheid van het gepresenteerde bewaken. Deze redactie zou ondersteund kunnen worden door een netwerk van regionaal goed bekende correspondenten, waarbij een goede spreiding over het land een vereiste is.”

    Een redactie,die dit kan waarmaken bestaat doodeenvoudig niet.

    Veel berust op langdurig archiefonderzoek,waarbij nieuwe feiten naar boven komen.

    Zie bijv de zaagmolens in Monnickendam,waar de toestand geheel anders ligt,dan door een kleine fout in het lezen van oude teksten werd aangenomen.

    1766 moet zijn 1786,maar er werd een foute conclusie aan verbonden,met betrekking tot Ilpendam.

    Omdat mensen hun gegevens uitwisselen komen zulke zaken boven water.

    Niet door personen,die het angstvallig onder zich houden.

  • Eric Zwijnenberg

    Beste malende molenaar. Ik begrijp je opmerking over het eenrichtingsverkeer en het niet kunnen linken naar de molendatabase van DHM niet. Dat kan wel. Al jaren. De volgende link leidt bijvoorbeeld naar de beschrijving van mijn molen op de site van DHM:

    http://www.molens.nl/dbase/molen.php?molenid=567

    Op de website van de Molenstichting Alkmaar (www.molenstichtingalkmaar.nl)staan bij de 26 molens in dat gebied bijvoorbeeld bij iedere molen links naar het molenbestand van DHM, naar de molendatabase van Leo Middelkoop en naar een eventuele website van de betreffende molen.

    Ik zie alleen net dat de links naar DHM nog verwijzen naar het oude molenbestand van DHM van een paar jaar geleden! Zal ik zo spoedig mogelijk aanpassen voor die 26 molens.

    Eric Zwijnenberg