Friese molenaarsdag

Sjerp de Jong

22-03-2009 10:49

Zaterdag was het Friese Molenaarsdag. Deze bestaat naast de Friese Molendag in september. De doelgroep is anders, de organisatie is anders. Friese molendag is een publieksdag bij alle molens, deze molenaarsdag is voor de collega's molenaars bij een beperkt aantal molens dichtbij elkaar. Dit jaar in Noord-oost Friesland: in de buurt van Kollum en Buitenpost. Een verscheidenheid van molens: graan- en poldersmolens, groot en klein.
Er waren veel collega's op pad: molenfotografen Noot en Jans, uit Overijssel en uit Groningen, en uiteraard ook uit Friesland. De groep van 4 man uit Zuid-Holland heb ik gemist, maar was er ook.
Na afloop nog even bij Frits Bloem op de Beintema geweest. Leuk te zien dat op zo'n boerenmolentje alles op zijn plaats zit, maar dan een slagje kleiner.
Nog bedankt voor de prettige ontvangst overal.
Edo

22-03-2009 12:20

Hallo ook waren Rolf, Wobbe Anne en ik gisteren aanwezig.
Eerst waren we rond 9 uur op de Notmûne in Surhuisterveen.
Daar heeft Rolf de nieuwe zeiltjes even gepresenteerd en hebben we nog een bakje koffie gedronken.
Daarna zijn we maar op pad gegaan.
Eerst hebben we de tjasker opgezeild met de nieuwe zeiltjes.
Die zagen er dan ook prachtig uit.
De wind was het helaas net niet…. maarja laat dat de pret niet drukken.
Dus we zijn doorgereden naar De Mûnts in buitenpost.
Toen we aankwamen stond ie stil in de volle maar zo nu en dan draaide ie leuk.
Zal wel door de biotoop komen,
Maar wel een prachtig molentje om te zien.
Daarna zijn we doorgereden naar de Tochmaland in Kollum.
Deze stond stil met 1 volle want, de vangketting was naar beneden gekomen.
Dus dan word het draaien en opzeilen wel erg lastig.
Het was een flinke molen met ongeveer 23 meter vluch en een enorme vijzel die op windkracht en op motorkracht de polder bemaalde.
Toen zijn we doorgereden naar De Westermolen in Kollumerpomp.
Die stond te malen met 4 vollen.
Ook weer een zeer mooi molentje en deze vijzel bemaalde de polder ook nog.
Dat gebeurt ook op de wind of op een elektromotor.
Deze molen draaide een endje of 30/60.
Toen maar doorgereden naar Rust Roest, Munnekezijl.
Deze draaide leuk zonder zeilen dankzij de fokken.
Dit was echt nog een zeer authentieke molen.
En ook hebben Wobbe en de Molenaar de Samofa motor nog gestart.
We hebben daar nog een bakje koffie gedronken en toen zijn we naar Burum gegaan.
Toen we om ongeveer half 4 aankwamen stond deze helaas al aan de ketting.
Maar toch weer een interresante molen.
Echt een doorontwikkelde molen.
Daar zijn we nog ongeveer een half uurtje geweest en toen zijn we weer richting tjasker gereden.
Die nog even afgezeild en weer naar huis gegaan.
Alleen ik kwam er vanochten achter dat mijn fiets nog bij de molen staat:(
dus dat is wat minder….
De foto's: http://www.mijnalbum.nl/Album=6ZM7MAAO
en er komt binnenkort nog wel een filmpje aan.
Gr, Edo Werkman
Stefan Teeling

22-03-2009 16:06

Vanmorgen met de trein naar Veenwouden gegaan, daar opgepikt door Sjerp. De eerste molen die in de planning stond was de Mounst bij Buitenpost, maar omdat we nog al aan de vroege kant waren (rond een uur of 9.15) was deze molen nog niet geopend. De reis maar voortgezet naar Burum, eenmaal daar aangekomen, ook niet veel teken van leven te bespeuren, op een paar hekelaars na. Wat foto's gaan molen rond de molen. Op het gegeven moment kwam ook de molenaar aanzetten, dus naar binnen gegaan. Op de eerste zolder viel gelijk de grote hoeveelheid onderdelen op, die kennelijk bij de restauratie vrij gekomen waren. Ook is er op deze zolder een mengketel en een opslagbunker aanwezig. Na hier de nodige foto's gemaakt te hebben naar de stelling zolder gegaan. Wat meteen opviel was de lage zoldering, nog een paar opvallende zaken op deze zolder zijn dat één van de twee kussens van gietijzer is en de elevator. Verder nog aanwezig twee pelstenen met karen en al weer bunkers, het overige deel van de pellerij is niet meer aanwezig. Ook vraag ik me nu bij het terug kijken van de foto's nog iets af, is het pelwerk er soms later in gekomen? Gezien dat verder alle zolder is de molen behoorlijk hoog zijn en deze zeer laag. Ook nog even op de steenzolder gekeken en ook hier weer bunkers. Ook nog het luiwerk bekeken, dat vroeger op windkracht en elektrisch aangedreven kon worden.
Na de Windlust was de volgende molen die op het programma stond de Monnekezeilstermolen of Roest rust (daar kan men hier en daar nog wel es iets van leren). De molen was al van verre draaiende te zien. Hier aangekomen eerst kennis gemaakt met de molenaar, hierna even in het motorhok gaan kijken en de maalstoel bekeken. Ook liggen er een paar rare attributen op de grond, wat onderdelen van een buil bleken te zijn, die in vroeger tijden ook in de molen aanwezig geweest is. Een zolder omhoog gegaan daar een vreemd object zien staan waar ik niet van thuis kon brengen wat het is, nog een zolder omhoog gegaan (stellingzolder) hier nog aanwezig, de oude pletter en hele lading oude onderdelen, zoals takelblokken, een bonkelaar en een rijn. Op de stelling gaan kijken, ook ving de molenaar de molen even, zodat we bij het gevlucht konden gaan kijken en natuurlijk in de kap konden kijken. Op de luizolder waren nog de plaatsen te zien waar in het verleden de ribben van de pelstenen gezeten moeten hebben.
Na het bezoek aan Roest rust, volgde de Westmolen bij Kollumerpomp. Na een best stukkie gelopen te hebben, de molen bereikt, eerst een hele serie foto’s gemaakt. Na het nodige hand schudden, de molen gaan bekijken. Na het bekijken van de molen, nog wat foto’s van de buiten kant gemaakt. Ook werden de steekborden er in gezet. En wat ik toen zag was toch wel heel vreemd, eerst mocht ik de vang lichten van de molenaar, deze dit ging zeer zwaar. Toen ging de molenaar even later de molen weer vangen, de vang werd er gewoon op gelegd en de molen draaide vlijtig door. Tot het gevlucht na een poos rammelend en stuiterend tot stilstand kwam. Aan het einde van het bezoek ging de vijzel ook nog in het werk.
Het bezoek aan de Westmolen had iets aan de lange kant geduurd, dus snel op naar Tochmaland bij Kollum. En wat zag ik daar in de verte? Alleen maar een zeil op het onderste end en een stilstaande molen. Bij aankomst bleek dat het vangkoord ’s morgens geknapt was. Maar dit mocht de pret niet drukken, dus de molen gaan bekijken. Wat meteen bij aankomst al opviel het enorme formaat van de molen.
Na een tijdje rondgekeken in Tochmaland, op weg gegaan naar de vijfde molen die op het programma stond, de Mounts bij Buitenpost. Al op zicht een prachtmolentje, eerst bij aankomst de nodige foto’s gaan maken. Hierna kennis gemaakt met de molenaar(s). Wat meteen in het oog sprong, bij het kruirad, was dat deze niet met een kettinkje en een ring, wordt geborgd, maar met een stok die in de staartbalk gestoken moet worden. Naar binnen gegaan, de hele molen bekeken, prachtig zo’n mounts! Ook is deze molen in het bezit van een dubbele wateruitloop, namelijk naar de sloot en naar de ijsbaan.
De laatste molen die op het programma stond was de molen met de langste donsbalk van Friesland, oftewel Beintema molen bij Westergeest. Hier ook nog een tijdje rondgekeken. En nog het één en ander over de geschiedenis van de molen te horen gekregen, namelijk dat de molen ooit in Warfstermolen gebouwd is als korenmolen en dat de molen later naar zijn huidige plaats verplaatst is. Ooit heeft Beintma molen tezamen met nog twee molens gestaan, dit had er mee te maken dat de voorganger afbrandde. Er moest een nieuwe molen komen, maar de plaats waar deze moest komen bleef een moeilijk punt, want wie het dichtst bij de molen woont heeft de droogste voeten (bij wijze van spreken dan). Zodoende heeft iedere landeigenaar zijn eigen molen gebouwd. Ook is in de molen op zijn huidige plaats nog lange tijd een maalstoel aanwezig geweest, die de familie Beintema om voor eigen gebruik mee te malen.
Kort om een zeer geslaagde dag. Via deze weg wil ook ik nog even iedereen bedanken voor de gastvrijheid.
De foto's (ook zijn er nog een paar foto's gemaakt door Sjerp): http://picasaweb.google.nl/soepcom.teeling/Molenaarsdag2009?authkey=Gv1sRgCOKw7dC4svbnMQ&feat=directlink
Mvg. Stefan Teeling
Frank

22-03-2009 16:22

Hoi Stefan,
Mooie reportage. Foto 12 geeft een grappig beeld met de oren van Burum op de achtergrond. Sowieso een zeer interessante molen, Windlust in Burum. Tot freedtejun. Frank
Edo

23-03-2009 15:18

Het filmpje staat online:
http://www.youtube.com/watch?v=Bf1OEXOa5nE&feature=channel_page
Gr, Edo

Friese molenaarsdag

Sjerp de Jong

Edo

Stefan Teeling

Frank

Edo