Ouderwets spruit vervangen

  • Bart Hoofs

    Recent heeft molenbouw De Jongh uit Oerle de lange spruit en lange schoor van de molen van Van Riel in Bavel vervangen. De oude eiken exemplaren werden vervangen door bilinga. Dat gebeurde nog door er zelf op te klimmen in plaats van een hoogwerker te gebruiken. Op de foto's: http://www.onsbavel.nl/algemeen/algemeen-nieuws/renovatie-geklaard-voor-korenmolen-de-hoop-20090318259/

    zie je molenmaker Joris van Iersel op de lange spruit klimmen om de lange schoor los te maken. Reden genoeg om de uitkruipluiken in ere te houden.

    Veelal zie je ze weg worden gerestaureerd worden maar indertijd maakte molenmaker Rien Bos ze op de molens.

    Molen de Hoop in Bavel was een van de eerste klanten toen John de Jongh als zelfstandig molemaker zich vestigde. Wijlen Janus van Riel had goede contacten met de familie De Jongh ook vanwege de NPM. Daarna volgde nog meer (particuliere) klanten. Inmiddels is het klantenbestand zo groot dat er aan uitbreiding is gedacht door Michel Dellebeke in dienst te nemen.

    In Bavel is er de komende tijd nog meer geld beschikbaar aldus de schoonzoon Jac. Verdaas. Schoonvader had de wens dat zijn molen nadien er prima zou bijstaan en dat wordt nu ingelost ookal duurde het even vanwege de overvolle agenda van de molenmaker.

    Bart

  • Rob Simons

    Tja, waarom een hoogtewerker huren als het zo ook kan ;)

    Nu maar hopen dat we in Borkel snel gelijkaardige werkzaamheden zien..

  • C.v.d.Berg

    Ik weet niet wat jij precies bedoelt met ouderwets spruit vervangen maar dat is dit in ieder geval zeker niet. Als wij indertijd op een van de boezemmolens aan de kinderdijk een lange spruit moesten uit halen en steken dan deden we dat aan de roeden,die dan rondom getuit werden zo dat je met het wiekenkruis eventueel ook nog konden draaien dus met het wiekenkruis is in mijn ogen een ouderwetse manier,degene die bij een molenmakersbedrijf werken hebben er misschien mee te maken gehad,zeker als het een molen in de polder betrof waar je in geen geval met een kraan bij kunt komen. Cock

  • Mark den Boer

    Nou meneer van de Berg,

    Zoals u het omschrijft kan niemand er chocola van maken denk ik . Dat je de toppen met elkaar verbindt is nog te volgen, maar dan…

    Het is erg simpel om te stellen dat degene die het nog weten het nog weten. Maar als je het niet vertellen wilt, dan even goeie vrienden hoor…

    Zoals de Bever(t) in een ander draadje opmerkte zouden ‘onze’ polderjongens hun stoere verhalen eens moeten (laten) opschrijven. Het vraagt bijna om een ‘poldernoot’ al had ik niet gedacht dat er zoveel mooie verhalen over de polder en het malen te vertellen zouden zijn. Gelukkig bestaat het prikbord en kunnen wij, eenvoudige provincialen gewend aan het trage malen, genieten van gave geschiedenissen.

    Het zou nog een mooie taak voor De Hollandse molen zijn om een reeks interviews met ‘polderjongens’ ook bekend onder de naam Zuid-Hollandse opinieleiders te houden. Maar ik weet het, dat behoort niet tot de kerntaken. Misschien iets voor de afdeling? Of voor het museum in Zevenhuizen?

    Natuurlijk denk ik er te licht over. Want tussen droom en daad staan wetten in de weg, en praktische bezwaren…*

    Hartelijke groet aan allen,

    Mark den Boer

    *Met dank aan collega Rolf

  • Cees

    Hierbij even wat foto's waarop te zien is wat Cock ongeveer bedoelt, duidelijker heb ik ze nu even niet;

    http://img23.imageshack.us/gal.php?g=dsc00020gih.jpg

    Lange spruit steken bij Overwaard 5 in de Kinderdijk.

    Groeten Cees

  • gerrit pouw

    Betreffende het met een wiekenkruis steken van een nieuwe lange spruit zijn vele vrijwilligers nogal kort van memorie

    Kijk een op de achterzijde van de gikldebrief van september 2005 daar uitermate duidelijk hoe het steken van een langespruit van 1200 kilo gebeurt op de ouderwetse manier

    Werk uitgvoerd door de fa verby Hoogmade onder regie van de onvolprese Ton Straathof

  • C.v.d.Berg

    Cees dit is precies wat ik bedoel.Dank voor het plaatsen van de foto,s.Ik meen te herinneren dat van overwaard molen no5 een grote foto staat in een oud nummer van het blad molenwereld welke dat is weet ik zo gauw niet.Ik hoop dat mark hier iets aan heeft. Cock

  • Mark den Boer

    Cees en Cock,

    Bedankt voor de vlotte service, daar heb ik wat aan. Inderdaad gaat het anders dan waar Bart foto's van had gelinkt.

    Vaak hoor je zeggen:'ja, vroeger had je geen telekranen en dan moest je wat' maar wat is ‘moeten’ in dat geval… Zo te zien is dit een prima methode waarbij je met weinig middelen en de nodige improvisatie (lees slimheid) goeie resultaten haalt. Bovendien heeft het zich keer op keer bewezen.

    Het is dat stukje vakkennis en inzicht dat verdwijnt. Nu komt daar wel iets voor in de plaats, bijvoorbeeld de bediening van CNC gestuurde machines of inderdaad hoe je telekranen kunt gebruiken. In die zin draagt het restaureren van molens meer bij aan het ontwikkelen van een nieuw ambacht (met hier en daar oude technieken) in plaats van het behoud van het aloude ambacht van molenmaker.

    Ik moet toch echt een keer jullie kant uit, want volgens mij is er meer dan genoeg te horen en te kijken.

    Hartelijke groet,

    Mark den Boer

  • Paul Groen

    De term “Prima methode” is niet helemaal “passend”. Men moest vaak een vulstuk van de bovenas wegnemen om de spruit onder de as te laten passeren. En daarvoor moesten een of meerdere kruisarmen uit het bovenwiel gedemonteerd worden. In mijn beleving een heel gemartel. Maar veel keus had men niet.

    Cock, gebeurt dat aan de Kinderdijk ook zo? Molenmakers moesten soms heel wat uithalen om op de traditionele wijze onderdelen te vernieuwen. Het zou leuk zijn om daar eens wat over te publiceren.

    Groeten,

    Paul

  • Bob Poppen

    Een m.i. heel mooi voorbeeld van hoe in vroeger tijden de lange spruit werd gestoken is te zien op een foto uit het Groninger molenarchief.

    Het betreft de in 1951 afgebroken molen van Immink te Bourtange.

    http://web.inter.nl.net/hcc/B.Poppen/spruit.html