Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
WvdA
Het molenseizoen
Jarenlang is het mij rond deze tijd van het jaar ontgaan, maar getuige enige recente publicaties kan het me niet meer ontgaan: Het “Molenseizoen” is weer geopend. Het doet me denken aan ‘Het theater is weer geopend en de voorstelling begint om 8 uur”.
“Molenseizoen”? Heel vroeger moet er ook zoiets zijn geweest al heette het toen niet zo, waarschijnlijk had het zelfs helemaal geen naam, hoogstens ‘maalseizoen’: Als in het najaar weer op grote schaal regen viel (iets dat men destijds waarschijnlijk niet ‘het regenseizoen’ noemde) werden de zeilen weer op de watermolens voorgehangen en moesten zij – desnoods dag en nacht – de polders droog houden. Op korenmolens was er al helemaal geen sprake van een of ander ‘molenseizoen’: Werken moesten ze, het hele jaar door, al waren de maalwinden in de winter uiteraard gemiddeld beter.
Het contrast met het huidige ‘molenseizoen’ kan welhaast niet groter: De molen als theatervoorstelling. Die voorstelling begint uiteraard in het voorjaar, hetgeen gezien het toeristische seizoen nog wel begrijpelijk is. Met name watermolens (poldermolens) die dit seizoen aangrijpen voor toeristisch jolijt dwalen wel erg ver af van hun oorspronkelijke functie. Maar er is meer twijfelachtigs.
In het oosten des lands staat een molen (*) die voor zijn completering – qua sfeer – een topmonument was. Inmiddels nagenoeg vernieuwd, twee maten groter en voorzien van een wieksysteem dat ten tijde van de onttakeling nog niet bestond, heeft men – zo lees ik in het persbericht – de molen nog maar eens extra opgeruimd vanwege het aanstaande ‘molenseizoen’… Hoe nep kun je een molen maken?
Op een Noord-Hollandse korenmolen (**) is het ‘molenseizoen’ ook weer geopend. Ooit – 15 jaar geleden – uitte ik scherpe kritiek op deze productiemolen waar naar mijn mening teveel van computers gebruik werd gemaakt. Mea Culpa! In deze molen waar inmiddels – met uiteraard de beste bedoelingen – vrijwel alle aanvullende maalderijmachines zijn uitgesloopt en die part-time als trouwzaal fungeert, kom ik liever niet meer; ik herinner hem toch liever als werkpaard, als productiemolen, de computers ten spijt…
Op een Utrechtse korenmolen (***) kroop een actrice onlangs in de huid van een molenaarsvrouw tijdens het bezoek van schoolklassen. Ik heb al heel wat (beroeps)molenaarsvrouwen ontmoet, maar ik kan me werkelijk geen voorstelling bij deze theatervoorstelling maken! Om nog maar te zwijgen over allerlei oubollige activiteiten die rond de molens worden georganiseerd tijdens het ‘molenseizoen’ en die mensen onder de 60 (vooruit: even globaal) eerder doen afschrikken dan doen aantrekken.
Dit zijn allemaal persoonlijke meningen, maar de essentiële vraag blijft: is dit ‘molenseizoen’ in de huidige vorm effectief om meer mensen te interesseren voor de molenzaak? Nico Jurgens uitte scherpe kritiek in het laatste nummer van Molenwereld en plaatste openlijk vraagtekens bij de wijze waarop ‘wij’ molens aan het publiek presenteren (teveel nadruk op techniek, molenonderdelen met naamplaatjes, geklaag op ‘de maatschappij’ en het symbolische ‘hek’ dat de molenwereld rond de molens heeft geplaatst). Ik deel deze kritiek.
Ergens eind september zal het ‘molenseizoen’ waarschijnlijk wel weer worden afgesloten. Het theater sluit de deuren. Mijn staande ovatie blijft achterwege; ik ga lekker malen op de herfstwinden.
Volgende keer: mijn ambivalente houding ten opzichte techniek.
WvdA
* Ja, ik bedoel de Venemansmolens in Winterswijk
** Jaaa, ik bedoel De Hoop in Wervershoof
*** Ja-ha! Ik bedoel De Hoop in Loenen
