Oude fundering van molen blootgelegd

  • Rob Simons

    Enkele dagen geleden is de aannemer in het binnengebied tussen Achelpoort, Kapelstraat en Bosstraat gestart met wegenis- en rioleringswerken. In het najaar beginnen daar de werken voor de bouw van een twintigtal sociale woningen van het Kempisch Tehuis.

    Bij die wegeniswerken werd een mooi stuk oude fundering van de Napoleonsmolen blootgelegd. Die molen werd in 1804, dus 205 jaar geleden, gebouwd als een bergmolen. Ter hoogte van de ingang van een bergmolen moeten in de berg twee keermuren gebouwd worden om de ingang vrij te houden en te overdekken met een betonplaat. Nu is de fundering van deze keermuren blootgelegd. Het zijn forse constructies (foto) met een breedte van 85 cm en een lengte - vanaf de molen - van ongeveer 3 meter. Beide funderingen liggen mooi in het verlengde van de huidige molenpoort.

    De bovenkant van de fundering is 35 cm en de onderkant 125 cm onder het peil van de huidige vloer. Het metswerk, in kalkmortel, is nog zeer stevig en intact. Na het opmeten en het fotograferen van de funderingen zullen ze onder de nieuwe bestrating verdwijnen.

    Bron: www.internetgazet.be

  • Nico Jurgens

    In 1994 verrichtte ik bouwhistorisch onderzoek aan deze molen ter voorbereiding van de restauratie. In het onderste gedeelte van het metselwerk bevindt zich een aantal dichtgezette uitsparingen. De vraag was welke betekenis deze uitsparingen hadden en of ze weggewerkt moesten worden of zichtbaar moesten blijven. Dick Zweers, toen nog woonachtig in Amsterdam maar inmiddels al lang in Bergeijk, deed de suggestie dat deze uitsparingen van radiale muren of bogen geweest zijn die een keermuur met de molenromp verbonden. Deze constructie komt bij enkele andere molens voor, in Nederland bijvoorbeeld in Gronsveld. De molen van Ophoven (Kinrooi), die twee jaar na die van Hamont volgens hetzelfde plan werd gebouwd, heeft eveneens een keermuur rond de berg, maar hier werd nooit onderzoek gedaan naar evenuele radiale muren of bogen. Er waren in elk geval voldoende argumenten om de dichtgezette uitsparingen in Hamont te respecteren.

    In Hamont was op een andere plaats al een fundering aangetroffen, maar omdat die onvoldoende beschreven is, was het niet mogeluijk die als bewijs te zien van de suggestie die Dick deed. De nu gevonden funderingen zijn erg zwaar voor radiale keermuren. Ze zullen deze functie zeker gehad hebben, maar waarschijnlijk als gesloten variant op de bogen op andee plaatsen. Het zou zinvol zijn als Dick bij dit onderzoek betrokken wordt.

    Groeten, Nico Jurgens

  • Rob Simons

    “In Hamont was op een andere plaats al een fundering aangetroffen, maar omdat die onvoldoende beschreven is, was het niet mogeluijk die als bewijs te zien van de suggestie die Dick deed.”

    Op welke plaats precies? Want er zat inderdaad nog meer fundering rond de molen.

  • Nico Jurgens

    De exacte plaats weet ik niet want ik heb dat deel fundament nooit gezien, maar het is aan de zuidkant van de molen, enkele meters buiten de romp. Waarschijnlijk is er rondom een fundament of een insteek van een keermuur.

    Groeten, Nico

  • Rob Simons

    Aan de noordkant ligt de weg uiteraard ook open, en daar was een deel van de fundering te zien. Woensdag eens bekijken (als de weg dan nog open ligt)….

    Groet,

    Rob