vervanger voor bliksemkabel??

  • Tim Dreessen

    Vanavond weer eens naar ‘'m’n'' molen geweest. Daar aangekomen bleek de bliksemkabel foetsie te zijn. Nou is dat voor koperdieven een koud kunstje want het is een grondzeiler die vrij toegankelijk is. Je hoeft maar over een hekje van een halve meter te stappen om erbij te kunnen. Helaas is dit niet de eerste keer, het is een paar maanden geleden ook al eens gebeurd. Die grappenmakers lijken dus vaker terug te komen. Niet zo'n leuk idee om erachter te komen dat je molen op ieder moment onbeveiligd kan staan, helaas is het bijna ondoenlijk voor mij om iedere dag te controleren.

    Een hek van 2 meter rond de molen zou ik niet alleen zonde van het aanzicht vinden, het zou er ook voor zorgen dat de molen niet meer vrij uit alle windrichtingen kan draaien. Een sloot oid graven is waarschijnlijk ook niet mogelijk, los van het feit dat de waterloop hier haaks doorheen zou lopen bij wijze van ‘'loopbrug’'.

    Nu vraag ik me af of er geen alternatieve manieren zijn om de molen tegen blikseminslag te beveiligen. Vooropgesteld dat ik geen techneut ben en zeker niet op eigen houtje ga rommelen. Maar toch heb ik eens zitten denken. Zou het bijv. mogelijk zijn om te werken met een (demontabele) kabel via een bevestigingspunt aan de bovenas, die aan de andere kant bevestigd is aan een vaste (afgedekte!) leiding naar beneden aan de binnenkant van de romp? Of is dat luchtfietsen?

    Ik hoor graag tips/ideeen hierover, zodat ik hopelijk met een alternatief richting de beheerder kan stappen. Hoe meer ideeen hoe liever! Zijn er mensen met ervaring op dit gebied?

    Groet,Tim

  • Jaap C. van Driel

    Het is niet alleen een kwestie van gewoonte de afleiderdraden buiten aan de gebouwen te bevestigen. Zelfs massieve koperdraden krijgen door een bliksemontlading zo'n grote stroomsterkte te verduren (duizenden ampère) dat ze loeiheet worden. Op riet en hout moeten ze dus op “steeltjes” worden gemonteerd; als het niet anders kan op massief koperen blokjes (warmtecapaciteit en warmteverdeling).

    Conclusie: mogelijk is in de molen een ringleiding op het boventafelement met afleiders op de (alle: voor de stroomverdeling) achtkantstijlen. Dan heb je in ieder geval geen losse aansluitkabel meer nodig.

    >>> TOT de dieven weten dat het koper binnen zit… Dan ben je dus nog slechter af…

    Alternatief: het bovenstaande geleidingssysteem uitvoeren in (dikker!) aluminium. (De hoogspaningslijnen zijn uitgevoerd met een stalen kern voor de trekkracht met een aluminium mantel eromheen. Voor de gebruikte grote overspanningen is koper niet sterk genoeg - en te duur! De wereldvoorraad kopererts begint op te raken…)

    Wat ik ter plekke bedenk, is een ongebruikelijke variant van de soepele kabel onder aan het staande eind:

    - aangenomen de hierboven genoemde boventafelementringleiding van aluminium

    - maak vier aansluitpunten aan de roeden vlak bij de askop (aan de kapzijde)

    - maak met een korte soepele leiding een verbinding - niet verder vertellen: van koper - via een stormluik (voor de persoonlijke veiligheid niet aan de vangzijde) van de roede naar de ringleiding.

    De in het verleden toegepaste sleepcontacten naar de as hebben een te grote overgangsweerstand: op de gebruikelijke plaats (pen) zit een min of meer isolerend laagje vet. Het zou overigens best zo kunnen zijn dat in zulke gevallen ook al een binnenafleider naar beneden werd toegepast: niks nieuws onder de zon.

    De hierboven geschetste oplossing vergt een heel andere afleiderlayout en een aanpassing van de roeden. Natuurlijk is het ook effe wennen en het kost wat meer moeite (je moet ervoor naar boven - maar dat moet je toch om de lauwe hals in te soppen voor de volgende werkdag, om de vangbalk te borgen, de vlag binnen te halen et cetera).

    Voortschrijdend inzicht en een beetje lateraal (dwars) denken - zo komt de molenbliksembeveiliging toch nog weer een stapje verder.

    ::: JaaP >>>

  • Jaap C. van Driel

    Een detailverbetering:

    De vier bevestigingspunten aan de roeden bij de askop moeten niet aan de kapzijde zitten; dat is lastig bij het doorhalen! Beter is aan de komende zijde. Dan zijn ze ook makkelijker te bereiken vanuit het linker stormluik.

    Ik heb nog geen patent aangevraagd op deze constructie (niet van plan ook).

    ::: JaaP >>>

  • Jaap C. van Driel

    Bij nadere beschouwing van de werkelijkheid in De Jager te Woudsend (Frl) blijkt dat de dikste waterleiding van de sprinklerinstallatie (de stijg- en verdeelleiding) één geleidend geheel is. De koppelingen zijn metalen klemstukken met een zachtrubberen afdichtingsmof. De koppelklemmen zorgen voor een goed metaal-op-metaalcontact.

    Bij de andere (dunnere) leidingen (met schroefdraadkoppelingen) is er voldoende schroefdraad-op-schroefdraadcontact in de vastgedraaide knieën, moffen et cetera. Het afdichtingsmateriaal (vlas, teflon) wordt zo sterk geplet dat het nauwelijks/niet isolerend werkt.

    De situatie is dus nog minder mooi dan ik al dacht: naast de signaaldraden vormen ook de waterleidingen één geleidend geheel en kunnen ze door hoge inductiespanningen over de totale buislengte aanleiding geven tot vonkoverslag naar een willekeurig ander (brandbaar) deel van de molen.

    Het is dus maar te hopen dat de brandrisicoverhoging die metalen sprinklerinstallaties veroorzaken gecompensserd wordt door een effectieve bluskracht als het leed is geschied.

    Dat lukt alleen als de sprinklerspuitmonden op strategische plaatsen zijn gepositioneerd.

    W hebben besloten dat we de oplevering van de installatie pas zullen accepteren als een korte testperiode van waterdruk op het systeem de molen helemaal, overal door en door drijfnat maakt!

    ::: JaaP >>>

  • Waterpezer

    Bij ons op “De Helper” is ook al vaakgenoeg rond de molen spul weg gehaald, zo heeft een klein tijdje terug een groepje jongeren de zeil weg genomen samen met de bezetketting en de ijzeren ring dat om de kruipaal komt. Dit konden we ergens in het gras, en het zeil in de meer terug vinden. Ook was hierbij de bliksembeveiliging losgehaald. Erg zonder dat mensen niet van andermans spullen kunnen afblijven, maar wat je kan proberen is het beweegbare ijzeren aandraaistaafje eraf flexen en op de overige schroefdraad een moer lassen. Hierdoor wordt het al een stuk moeilijker want je gaat niet met een steek/ring of dopsleutel rond lopen.

    Misschien een idee?

    Veel succes en ben benieuwd naar je oplossing!

    Gr. Jeffrey

  • Andre Koopal

    Hmm, zeil weg, dat is wel erg irritant. Toch maar op zijn nieuw-zeeuws klampen maar dan 180 graden andersom wegzetten?

    Groetjes,

    Andre

  • klaas zaal

    Beste Tim, er bestaan verschillende soorten klemmen voor de flex-kabel. Er is er minstens één waar naast de bek ook een gewoon oog zit. Hier kun je dan een hangslot met een ketting of een zwaar fietsslot doorheen steken. En dat aan beide uiteinden uiteraard. Maar of dit afdoende is? gr Klaas Z

  • Ruud van den Aakster

    Is het mogelijk om 380v op het koperwerk te zetten ?(:D

    Mag naar aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid ook al niet, maar af en toe ben je er wel toe genegen…

    Stelen en vernielen van een ander z'n eigendommen mag overigens ook niet, waar ligt de grens.

  • Jaap C. van Driel

    Klaas Zaal,

    Uw laatste vraag lijkt me onvoldoende cynisch…

    Die klem met hangslot laat je natuurlijk zitten: afzagen naast de kabelklem - het gaat immers om de kabel.

    Een klein babyijzerzaagje, een piepkleine betonijzerschaar of een stevige zijkniptang is voldoende - past allemaal in een fietstas (de gejatte kabel trouwens ook).

    Ik kan niet anders concluderen dan dat bij het opstellen van allerhande bestekken standaard een nieuwe overweging in het spel moet komen: gebruik materiaal met een zo gering mogelijke intrinsieke waarde!.

    In mijn eerdere bijdragen in deze draad heb ik daartoe al een voorschotje gegeven.

    Ook musea kunnen tegenwoordig niet meer toe met een hangslot op de voordeur. En die hebben het nog relatief makkelijk met harde muren en dakbedekking.

    ::: JaaP >>>

  • Jaap C. van Driel

    De grens, mijn waarde, ligt bij een slappe opvoeding en bij de illusie dat kinderen gelijkwaardige partners van volwassenen zijn in discussies.

    Veel van de huidige volwassenen hebben trouwens ook maar een zeer beperkt inzicht in de risico's van hun handelen en de gevolgen daarvan voor anderen of de omgeving.

    ::: JaaP >>>