Een toestel om hekstanden te boren in roeden

  • Martin E. van Doornik

    Helaas, een van onze zeven katten heeft het wiekenkruis van mijn schaalmodel van de Blaricumse zeskante grondzeiler-korenmolen vernield. Er moet dus een nieuw gevlucht komen. Al in 2003 heb ik geprakkiseerd hoe gaten in juiste standen voor de heklatten te boren in molenroeden. Ik heb het hier over schaalmodelbouw, hoor! Ik heb een houten toestel gemaakt met een beweeggbare plank om de roede onder een kolomboormachine te boren. Middels een oude knop uit een ladenkast is de beweegbare plank langs een gradenboog verstelbaar, terwijl ik de daarop liggende roede tijdens het boren vasthou. De berekeningen zijn op mijn computer gemaakt en de uitgeprinte gegevens heb ik op het toestel gelijmd. Het resultaat mag er wezen: zelfs op de tiende graad nauwkeurig en wat een mooie zeeg hebben de wieken! De ongeveer 1 mm. dikke heklatjes zijn in lengtes van 1 meter verkrijgbaar en die zijn maar bij weinig modelbouwzaken in Nederland te vinden. Ik heb een vooraad gekocht bij de winkel 2 Brothers R/C aan de Laarderweg 39-41 in Bussum, telefoon 035-692 26 84, website: www.2brothersrc.com

    Het toestel om de gaten in de molenroede te boren.

    De zeeg op het molenmodel van De Erfgooier in Hilversum.

  • Leen Boshuizen

    Martin,.ik vind het wel een leuk stukje huisvlijt maar overbodig,er zit toch al een gradenboog op je kolomboor.

    Vr,gr. Leen Boshuizen.

  • Martin E. van Doornik

    Je bedoelt het stalen blad aan de kolomboormachine waar het te boren voorwerp erop gelegd wordt? Die is erg moeilijk in bepaalde standen te draaien. De bout heeft aan één kant een zwenkbare en gerasterde handvat. En hij schroeft zo taai. En de gradenboog is te grof in vergelijking met mijn toestel om roeden te boren: op de tiende graad nauwkeurig.

  • Fisher

    Hallo Martin,

    Knap gevonden, dit is het toestel waar ik reeds lang naar op zoek ben. Ik bouw immers ook modelmolens en de zeeg is een van de moeilijkste onderdelen van gans het bouwproject. Ik maakte mijn roeden steeds in twee delen met een mal.

    Dit is de ideale oplossing. Bedankt om dit te delen met anderen.

    @ Leen,

    De opmerking over de gradenboog op de boorstandaard is juist MAAR deze kan niet gebruikt worden voor deze bewerking.

    De graduatie moet geboord worden over de lengte van de roede en met de boorstandaard lukt dit niet.

    Groeten Fisher.

  • Leen Boshuizen

    Ja als je met tienden werkt is dat wel beter. Maar wat voor boortje gebruik je dan,want mijn ervaring is als je met zulke dunne boortjes werkt ze de houtnerf gaan volgen en dan wijk je toch weer wat af en dat is niet zo erg want de zomers dwingen ze toch weer in lijn.

    Vr,gr. Leen Boshuizen.

  • Martin E. van Doornik

    Ik gebruik een boortje van 1 of 1,5 mm die bovenaan van een tape is voorzien om hem beter te klemmen in de boorkop. De nieuwe roede, die jullie op mijn verstelbaar toestel heb gezien, is van beukenhout en gezaagd (en geschaafd met een Davidschaafje) uit een oude kleerhanger. Gewoonlijk zijn de roeden in schaalmodellen van vurenhout, maar boort idd. moeilijker door de taaie nerven. Dan druk ik wat minder hard aan de hefboom van de boor, om beter gelegenheid te geven om de nerven als het ware “door te frezen”. Denk eraan dat de hekstanden ietsjepietsje té ver geboord moeten worden, want door de veerkracht van de erop gelijmde tussen- en achterzoomlatten buigt de zeeg iets terug (gewoon met Velpon lijmen en met wasknijpers klemmen).

    Hier een foto van mijn kolomboormachine in de schuur. Jaren geleden bij de bouwmarkt Marktkauf in Groningen gekocht (bestaat nu niet meer). Klik op de foto voor een vergroting (zo ook op mijn andere foto's hierboven).

    Rechts op de achtergrond een Bremer-haantje die normaal op een vangstok zit. Had Bernard Dijk nog voor me gemaakt.

  • Leen Boshuizen

    Fisher,daar moet je dan nog maar eens over nadenken,het kan wel,heel precies en erg eenvoudig.Als modelbouwer moet je ook een beetje uitvinder zijn en niet alles bij een ander afkijken.Wij zitten overigens wel op het verkeerde prikbord voor dit onderwerp.

    Vr,gr. Leen Boshuizen.

  • Fisher

    Hallo Leen ,

    Ik kom niet op dit prikbord als modelbouwer maar als molenfanaat.

    En je hebt gelijk, deze topic hoort hier niet thuis.

    Evenwel is dit onderwerp toch mooi meegenomen.

    Groeten Fisher.

  • Lars Faber

    Dag,

    Hoeveel vlucht heeft je molen? En wat is de breedte en dikte van de roeden (in het midden, en aan de top)?

    Ik ben namelijk zelf ook bezig met het maken van molenwieken met zeeg.

    Groet, Lars

  • Martin E. van Doornik

    De vlucht van het kapotte wiekenkruis van het schaalmodel van de Blaricumse molen bedraagt 36,5 cm. Ik ben in Blaricum geboren en opgegroeid en de originele zeskante grondzeiler-korenmolen is reeds in 1928 gesloopt, maar ik heb er veel foto's van.

    De roede is 6 x 6 mm bij de askop en 2,5 x 4 mm bij de uiteinden. Gezaagd uit een oude kleerhanger van beukenhout en met een Davidschaafje geschaafd. De gaten zitten om de 6 mm geboord met een 1,5 mm boor. De binnenroede heeft een wafel. Het moeilijkste is het maken van de zo piepkleine kluften.

    Ik ben nog niet klaar met het ophekken, want ik lig al drie weken ziek thuis.