Zijn er meerdere gevallen van gebroken Ten Have getuigde roeden?
Wat is nu eigenlijk de werkwijze bij openstaande Ten Have kleppen? Mij lijkt dat het moment van óf zwichten óf de veer strakker aanspannen. De druk die bij 2 open staande kleppen ontstaat lijkt mij dan enorm op de roeden, en zeker bij de as.
Ruben
Mike,
Dat mag ik misschien wel, maar ik doe het lekker niet 
. Ik ben niet bekend met de houtsoorten voor hekkens in België, in NL ken ik alleen wat ik heb genoemd dat overwegend wordt gebruikt. Eiken is in deze regio in ieder geval niet gebruikelijk.
@Rob
ik betwijfel sterk of het huidige grenen of lariks zo slecht is, ik denk vooral dat het verondersteld wordt dat te zijn. Misschien is de verkrijgbaarheid van de gewenste kwaliteit (gelet op nerf en kwastvrij) wat moeilijker. Waardoor al snel wordt gekozen voorhet “duurzamere” en mogelijk (ik heb er namelijk geen idee van) goedkopere en makkelijker verkrijgbare hardhout, dat ze dan “bij voorkeur” in elkaar zetten met van die achterlijke slotboutjes, want spijkeren wil slecht….
Anyway, in het algemeen… alles dat gezegd is over het gewicht van de kleppen, busselneuzen, fokken, zeilen, OH en weet ik veel is absoluut niet de oorzaak voor het breken van die roeden. Die molen draait tegenwoordig wat minder omwentelingen dan in de tijd van John van Ham en toen de molen nog in bedrijf was onder eigendom van Meneba (ruim 1 miljoen omwentelingen per jaar), maar het vorige kruis had dezelfde ophekking. En die konden er wel tegen, echter zonder dat daar bijzondere aanpassingen aan de roeden voor zijn gedaan. Het grootste probleem is het aantal belastingswisselingen t.g.v. het eigen gewicht (totaalgewicht) en het draaien. Die oude roeden liggen nu trouwens als brug over de vaart naar Egmond, zodat een boer er met zijn trekker overheen kan… Ze hadden hun tijd als roe in een molen blijkbaar wel gehad, maar de echte reden voor het afschrijven ken ik niet. Waarschijnlijk een kwestie van kosten voor opknappen en de te verwachten levensduur tegenover de kosten voor nieuwe roeden (met hun te verwachten levensduur). En dan maar afwachten of het uitkomt…
Veel omwentelingen per jaar maakt ook dat een mankementje dat resulteert in een vermoeiingsbreuk eerder (in tijd) aan het licht komt. Ik heb nu met de Sluismolen 1,5 miljoen omwentelingen gemaakt sinds december 2002, met roeden uit 1963 die pas vanaf ca. 1986 omwentelingen zijn gaan maken. Dat aantal haalde 't Roode Hert in 1,5 jaar! Je kunt zowat uitrekenen over hoeveel jaar er bij mij een end naar beneden komt t.g.v. een mogelijk mankementje op dezelfde plek in een van die roeden…
Groetsels,
Andreas de Vos
Andreas de Vos Schreef:
——————————————————-
>Je kunt zowat uitrekenen over hoeveel jaar er bij mij een
> end naar beneden komt t.g.v. een mogelijk
> mankementje op dezelfde plek in een van die
> roeden…
>
> Groetsels,
> Andreas de Vos
Heb ik bewust dus nog nooit op gelet..
Zie me al staan bij de gemeente: “..tegen 2012 kunt u wel een roede bestellen want dan is een roedebreuk te verwachten!”
Eén keer een pesteleind verliezen na 10 jaar met molens bezig te zijn is mij al genoeg..
Hallo Ruben,
Nou, van druk op de roeden heb je denk ik niet zo veel last. De druk komt doordat de molen zich afremt, waardoor je snelheid (en dus druk) vanzelf afneemt. Met Ten Have-kleppen draai je in principe ook zonder zeilen, die gebruik je alleen als het écht nodig is. De molen in Didam heeft niet eens geen zeilen, zelfs geen kikkers! Draaien met zeilen en met openstaande kleppen betekent dus eigenlijk dat je te veel zeil voor hebt liggen. Je zet de molen ook altijd met de Ten Have-roede horizontaal weg, omdat je dan van opzij geen wind vangt. (Daarnaast schijnt het dat als je de kleppen horizontaal hebt dat de zwichtstangen verzakken en zo je systeem ontregeld wordt. Ik weet alleen niet hoe ze dit in Groesbeek oplossen…)
Welke veer bedoel je? In het Ten Have-systeem worden voor zover ik weet geen veren gebruikt.
Ik weet niks van andere roedebreuken met Ten Have-kleppen, voor zover ik weet is dat hier in de Achterhoek nooit voorgekomen.
Groeten, Michiel.
Ps, hebben wij elkaar laatst niet ontmoet op de molen in Maadam?
Ja die ontmoeting zou wel eens kunnen ja, maar weet ff niet meer wie er bij welke naam hoort:D
Met die veer bedoel ik de regulateurveer., K heb m'n lievelingsboek molens opvoeren nu niet echt bij de hand om de regulateursystemen van een Ten Have op te zoeken.. Ik ga er overigens wel van uit dat ieder wieksysteem dat de gang van de molen beinvloed een regulateurconstructie bevat, die denk ik altijd een veer nodig heeft..
Ruben
Hallo Ruben,
Bij standaard Ten Have komt geen veer voor. De enkele molens met Ten Have-kleppen die bediend worden door een zwichtring, net achter de askop, maken volgens mij wel gebruik van een veer, maar dit zijn er maar enkelen (Winterswijk-De Bataaf, Posterenk, Vorden-De Hoop). Ten Have zoals het op de rest van de molens voorkomt heeft achteraan de doorboorde as een tandheugel met rondgaande ketting waaraan gewichten hangen, of een wipstok achterop de kap, die op zich als contragewicht werkt. Deze gewichten trekken de kleppen in principe altijd dicht, alleen als de molen zo hard loopt dat door centrifugaalkrachten de aandrijfstangen op de roeden naar buiten geslingerd worden, en deze kracht het wint van het contragewicht, gaan de kleppen los. Een zeer vernuftig systeem waar geen veer aan te pas komt! 
Groeten, Michiel.
Doe ik ook niet, ging maar even om het idee… 20 jaar zegt niet zoveel. Als een roed een verborgen mankementje heeft (en we hopen van niet) dan komt dat na een aantal omwentelingen tevoorschijn. Zit die roed dan toevallig in een molen die enorm veel draait, dan is dat in jaren snellen voor elkaar dan bij een molen die veel minder of weinig draait. En je kunt het alleen maar vaststellen (praktisch gesproken) zodra het spul op de grond ligt, voor die tijd had je dat verborgen mankementje immers niet gezien…
Groetsels,
Andreas de Vos
Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
