Het Gilde van Vrijwillige Molenaars acht het boek “Van Haver tot Gort” van belang voor de opleiding tot vrijwillig molenaar. Zij was bereid de tekst en bijbehorende tekeningen kritisch te bekijken en bracht enkele aanvullingen en verbeteringen aan. Deze zijn hieronder als errata opgenomen.
Errata
pag. 5 $ Voorwoord, 2e alinea, regel 10: molenmakers i.p.v. molenbouwers.
pag.12 $ Onderdelenlijst, nr. 28: stijl i.p.v. onderachtkantstijl.
pag.13 $ Korbeel (rood) verwijzingslijn 3 mm. verlengen.
pag.22 $ Onderdelenlijst, nr. 20: stellingdek i.p.v. stellinghek.
pag.23 $ 2e alinea, regel5 t.m. 9: De éérste functie van de staart is om de kap te kunnen kruien. De tweede functie, het tegenwicht tegen het gevlucht, is bijkomstig.
$ Laatste alinea: moet vervallen. Alvorens er gekruid kan worden moet het wiekenkruis worden stilgezet.
$ Tekening: Kruirichting (rood) vervalt. Een molen wordt beide kanten opgekruid.
pag.24 $ 5ealinea: ‘aan de voorzijde’ i.p.v. ‘aan hun draairichting’.
pag.25 $ 1 e alinea, regel 5: Het minderen van zeil heet zwichten, het meerderen voor- of bijleggen.
pag.28 $ Tekeningen: Als de vang er op ligt dient de positie van de vangbalk horizontaal te zijn.
$ De lendenstut, die op het rechtervoeghout behoort te zijn opgesteld, ontbreekt. Deze stut voorkomt het zijdelings uitwijken van het sabelstuk.
$ Onderdelenlijst, nr. 11: koebouten met anker.
$ Laatste alinea: Tijdens het kruien moeten de stenen zijn gelicht en niet de vang. De laatste zin vervalt.
pag.29 $ Er behoort te worden gesproken van één pal waarin drie kammen zijn geplaatst.
pag.31 $ 4e alinea, regel 2: zuivere bijenwas i.p.v. was.
$ 5e alinea, regel 4: staven i.p.v. kammen.
* Onderdelenlijst, nr. 18: knevel of strop.
pag.34 * Rode tekst: “Tanden grijpen in elkaar” wijzigen in “Kammen en staven grijpen in elkaar.”
* Onderdelenlijst, nr. 5: ijzerbalk i.p.v. spilbalk.
pag.35 $ Tekening: In de luizolder-vloer behoort geen luiluik te zitten.
pag.36 $ De diameter van de maalsteen is 150 cm. Dit is een 17er steen hetgeen betekent dat de omtrek van de steen 17 amsterdamse voeten bedraagt.
pag.38 $ Tekening linksboven: ijzerbalk i.p.v. spilbalk.
$ Tekening steenkraan: Het cijfer 6, naast de steen, verplaatsen naar de kraanbeugels links.
$ Onderdelenlijst, nr. 6: kraanbeugels i.p.v. steenbeugels.
pag.39 $ Rode tekst, linksboven: ‘minder ruimte’ i.p.v. ‘meer ruimte’.
$ 1e alinea, regel 4: druk i.p.v. ruimte; regel5: omlaag i.p.v. omhoog; regel 6: minder i.p.v. meer.
$ Tekstblok A: regel 1 t.m. 3 veranderen in: “Door het gat van de loper steekt het staakijzer, dat de steen aandrijft. De klauw valt over ”.
$ Tekstblok B: de 2e regel wijzigen in “Het gat in de rijn valt over de nok van de bolspil.” * Onderdelenlijst, nr. 2: staakijzer of klauwijzer; nr. 3: klauw i.p.v. klauwijzer.
pag.43 * 3e alinea, ter completering: Gerst wordt bovenop de pelsteen gestort en door de middelpuntvliedende kracht naar buiten gedreven waardoor het tussen pelsteen en pelblik belandt. De zoggaten onder in de steen dienen er voor om de ventilatorwerking van de steen te vergroten. Via het hand- of kropgat wordt lucht aangezogen, het passeert de onderkant van de steen en kan alleen via de zijkant ontwijken. Aan deze zijkant ontstaat een naar boven gerichte luchtstroom waar de gerstekorrels tijdens de rondgang in zweven waardoor ze zoveel mogelijk langs het pelblik kunnen schuren.
pag.44 $ Tekening linksonder: Zeef nr. 6 en 7 zouden niet zichtbaar moeten zijn. Zeef nr. 5 is de langste en bovenste zeef. De zwart-wit tekeningetjes midden op de pagina geven de juiste situatie weer.
pag.48 $ Smeermiddelen: Boenwas wijzigen in zuivere bijenwas. Grafiet wordt wel eens vermengd met reuzel om de kruivloer mee te smeren of de rollenasjes in een rollenkruiwerk. Verder wordt het middel in de molen niet gebruikt.
Algemene opmerkingen:
$ Benamingen: In het boek worden de woorden kammen en tanden gebruikt. Lees echter consequent “kammen”.
Het woord tafelment moet zijn “tafelement”.
De lange spruit ligt in de beschreven molen achter het bovenwiel. In dit geval heet de lange spruit “middelbalk.”
* Register: De hierboven omschreven veranderingen en aanvullingen hebben consequenties voor het register. Het is echter ondoenlijk om dit deel van het boek bij deze te corrigeren.