Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
Gilbert Deraedt
Kan er iemand iets vertellen over de functie(s) van een (wind)molen in en looierij.
Bedankt.
Gilbert
De eek- of runmolen vermaalde eikenschors. Van dit product werd het looizuur onttrokken dat gebruikt werd in de leerindustrie.
De runmolen is bijna uitgestorven. Er zijn nog een paar molens in Nederland die run kunnen maken.
Het hele proces leverde een vieze stank op. Vandaar dat de ‘stinkmolens’ veelal buiten de dorpen en steden werden geplaatst.
Google maar eens verder op runmolen, en bekijk de molendatabank van verdwenen molens maar eens. Daar wemelt het nog van de runmolens.
Succes,
Jos.
www.penterbak.nl
Volgens mij was ‘stinkmolen’ de scheldnaam voor een volmolen, ofwel een molen waar laken (wol) werd gevold met behulp van - voornamelijk - pis. Een molentype dat (gelukkig) verdwenen is.
Runmolens waren niet zozeer berucht vanwege de stank (vindt iemand eikenschors stinken?) maar vanwege het stof. Of niet dan?
Het blijft een interessante vraag, zo niet probleem, hoe men erin slaagde in een korenmolen zowel graan als eikenschors te vermalen. Iets dergelijks op hetzelfde tijdstip doen lijkt mij zeer onwaarschijnlijk en ongewenst. Dat een schorskoppel op een lagere zolder stond lijkt mij een logische, maar nog onvoldoende keuze: misschien dat er schors werd vermalen in een periode dat er even geen graan gemalen hoefde te worden. Zonder allerlei maatregelen moet schors malen in ondeskundige handen een stoffige, onhygiënische en ook meer dan 100 jaar geleden echt onacceptabele rommel zijn geweest. Misschien tijd voor een studie.
Succes!
Leo
Leo, ik denk dat Jos in de war was met het bedrijf van de leerlooierij zelf, dat inderdaad nogal ‘in een kwade reuk stond’. (Zie bijvoorbeeld ‘Asterix en de ziener’.)
Overigens, voor zover ik weet heeft dat leerlooierijbedrijf zelf nooit gebruik gemaakt van wind- of watermolenkracht; lijkt mij ook niet nodig geweest te zijn, omdat voor het arbeidsproces van het prepareren van huiden met looimiddelen, of voor de voor- en nabehandeling, geen groot vermogen vereist is.
Schors malen werd op gecombineerde koren- en schorsmolens veelal in de zomer gedaan, want dan was het met de graanmalerij slapper. In verband met de aanloop van klanten werd schors vaak ‘s avonds en ’s nachts gemalen; meel overdag. Over de schorsmalerij is enkele keren in ‘Molenwereld’ geschreven, o.a. 2007-6-239 en vooral 2009-3-140,141
jsb
