Smering taatslager

  • Mario Collombon

    Inderdaad, als je reuzel maar meteen ophangt dan droogt hij mooi en ruikt of verschimmeld niet.

    Het enige wat ik kan bedenken waarom de reuzel in de winter te hard zou worden is dat hij al veel te lang hangt/ligt en dus gewoon oud en uitgedroogd is.

    Wat betreft hygiene zou ik trouwens liever wat reuzel in m`n mond krijgen dan Shell Alvania, maargoed smaken verschillen natuurlijk ;)

    groeten Mario

  • Rob Simons

    Zelf vind ik verse reuzel ook het beste smeermiddel. Gesmolten (uitgekookte) reuzel (dat witte spul) vind ik zelf niks, dat kan in de zomer inderdaad nogal dun zijn; en het wordt na een tijd ook nog eens keihard, zodat je van tijd tot tijd de boel moet schoonmaken. Wat in de winter ook wel handig kan zijn is manenvet (van 't paard), dit wordt niet hard. Een klein streepje op de as (zeker niet te veel!) is genoeg. Een druppel raapolie kan ook.

    Het probleem van die reuzel die aan de binnenkant eruit loopt/geperst wordt, dat herken ik. Het betreft hier een molen waarvan de as niet goed meer draagt op de baansteen. Ook de pensteen heeft dit euvel om dezelfde reden. Tijdig de as (laten) optempelen is dan noodzakelijk. Zeker de molens met een nieuwe kap zijn hier gevoelig voor.

    En de reuzel ophangen op de luizolder vind ik zelf ook beter, omdat het in de kap 's zomers (zeker als er dakleer op ligt) veel te warm.

    Groeten,

    Rob

  • Gert Klijnstra

    Mijn ervaring is juist andersom: hou en en droger hou beter. verse reuzel kun je niets mee (en ook niet met dat uitgesmolten spul, dat is zomers idd te dun en gaat lopen).

    Wij halen van de goed gedroogde stukken de vellen er zo veel mogelijk af en kneden het dan met een hamer zo dat het mooi smeuig en zacht wordt. dan heb je geen smeltend vet uit het lager.

  • Margreet

    Andreas, die reuzel van jullie is wel van superieure kwaliteit. Of binnekruiers moeten een soort ideale biotoop voor reuzel zijn. In Drenthe kent de reuzel meer ‘tussenschotjes’ je kunt er niet zomaar een stukje afsnijden en dan je halslager smeren. Zulke goede reuzel als in jullie streken zie je nergens. Overigens heb ik ook gemerkt dat er ‘scholen’ zijn in het smeren. Ik smeer altijd met een smeerspaan, dat heb ik zo geleerd en bovendien heeft onze voorganger prachtige houten smeerspanen voor ons achtergelaten. Molenaars uit de school van Vanger smeren met de hand, met de vingers dus. Gisteren deed ik dat ook even bij de wentelas (geen smeerspaan in de buurt) geeft wel een heel bepaalde sensatie, moet ik toegeven, Margreet

  • Mario Collombon

    Gesmolten reuzel gebruik ik ook niet, veel te dun. Verse reuzel die net van de slager komt kun je idd ook niets mee. Mijn ervaring is dat als hij ongeveer een half jaartje heeft gehangen hij mooi gedroogd is. Ik snij er gewoon als ik ga smeren een stukje af waar je een aantal keren mee kan smeren.

    Het vel laat ik eraan zitten daar pak ik het tijdens het smeren mee vast, scheelt een hoop vettigheid aan je vingers. De reuzel op zich is bij mij altijd mooi zacht en hoeft niet gekneed, gekneusd of wat dan ook te worden.

    Regelmatig ook een keer de oude reuzel weghalen bij de hals en pen scheelt ook dat de molen mooi licht blijft lopen.

    groeten Mario

  • Andreas de Vos

    Hoi Margreet,

    Nou de reuzel hier varieert ook hoor. Toevallig gisteren een lap naar beneden gehaald (voor de wateras) en dat is maar een schraal dun ding. Ik liep ermee door de kap en het licht scheen er een beetje door…

    Toevallig heb ik algelopen zaterdag weer een voorraadje nieuwe reuzel binnen, was helaas maar 5 kg deze keer. Ik haal het altijd bij een biologisch-dynamische slagerij (De Groene Weg) in Alkmaar. De prijzen schijnen ook omhoog gegaan te zijn, maar de slager zei dat ik komende week maar moest komen betalen want er klopte iets niet met de prijs. Kwam nu op bijna 7 euro per kilo, en dat kon niet kloppen (was 1 tot 2 euro).

    Wat die kwaliteit betreft: geen lap is hetzelfde. Er zijn vliezen met een mooie dikke laag vet erop, zonder vliezen erin (vergelijkbaar met dat gemarmerde rundvlees zeg maar), er zijn vliezen met een dunne laag vet, met het vet tussen 2 vliezen (een dikke en een dunnere, erg lastig) en er zijn ook vliezen waar het vet doorweven is met dunner vlies. Ook erg lastig.

    Reuzel smeren met een spaan doe ik nooit, ik schraap het met een oud mes, of een oude lepel (werk vaak ook goed, vooral met mooie lappen reuzel) van het vlies, of bij een mooie droge lap kun je er plakjes af breken die eenvoudig van het vlies pellen. Dat smeer ik op de as en frot een brok tussen as en halssteen (aan de entree). Als het koud en stug is kneed ik het wat (ook handig met drogere brokkelige reuzel).

    Ik vind het superspul. Veel molenaars behandelen het op verschillende manieren t.o.v. andere. Ik doe dat zoals ik dat geleerd heb en het bevalt me prima, nooit problemen met bederf of schimmel.

    Ik heb het plan (al heel lang) om nog eens een stukje t.b.v. de Gildebrief te schrijven met wat foto's van hoe ik verse reuzel behandel. Dat idee kreeg ik na een leuke discussie met Barend Zinkweg, alweer een tijd geleden n.a.v. een vraag van hem op het prikbord.

    Wie weet komt het maken van de plaatjes er binnenkort van, met die nieuwe voorraad.

    Groetsels,

    Andreas de Vos

  • Gert Klijnstra

    vergeten te melden: wij smeren er ook de onderkant van de overring mee ivm neutenkruiwerk en dan red je het niet met een klein stukje!