gevaar van stofexplosie

  • Bart Hoofs

    Het blad de Molenaar bestaat nog steeds en de uitgeverij is Eisma Leeuwarden. Vele jaren werd het blad verzorgd vanuit drukkerij Eshuis in Dalfsen. Ben Kloosterman verzorgde dit blad en had zowel op molengebied en maalderijgebied veel kennis en had overal zijn connecties. Heb vele jaren met plezier voor Ben als vrijwilliger geschreven.

    http://eismamediagroep.nl/uitgave/de-molenaar/

  • flourpower1980

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Stofexplosie

    dus wat heb je nodig?

    - brandbaar stof, dat kan dus (stuif)meel zijn

    - zuurstof (dat is overal aanwezig)

    - ontstekingsbron (statisch, mechanisch, ..)

    - de verzameling van dit alles in een min of meer gesloten ruimte

    .. wind/watermolens zijn niet bepaald voorzien van ‘gesloten ruimten’, een moderne(re) machinale molen wél.

    Het gevaarlijkste is in het laatste geval “oud stof”, maar als dat er ligt moet er eens over “hygiëne” gedacht worden zoals Rob Simons al schreef.

    Broei en eventuele explosies in graanverwerkende bedrijven zoals Martin schrijft gebeurd inderdaad, maar dit is totaal niet van toepassing op korenmolens.

    Het tonnage qua opslag (broei), de manier van bouw (gebouw, ruimten) en aandrijving (blaasleidingen, e-motoren) van maalderijen en korenmolens is appels met peren vergelijken op dit vlak.

  • TvdM

    Een kleine aanvulling:

    Voor een explosie zijn inderdaad 3 ingrediënten nodig: brandbare stof, zuurstof en een ontstekingsmechanisme. Dit laatste ingrediënt moet daarbij wel voldoende energie hebben om de brandbare stof daadwerkelijk te laten ontsteken. Dat is erg belangrijk. In raffinaderijen zorgt men er voor dat elektrische signalen in explosie-gevaarlijke gebieden té weinig energie hebben om een explosie te veroorzaken.

    De zelf-ontstekingstemperatuur van meelstof ligt op ongeveer 300 graden Celcius. Dat is naar verhouding een erg hoge temperatuur. De kans dat een meelstof-explosie ontstaat is dan ook klein. Ik heb 'n half uurtje op internet gezocht, maar kon in die tijd niks vinden over meelstof-explosies in windmolens.

    TvdM

  • Wibo2

    Iedereen bedankt voor de inbreng en goede raad, ik denk dat het wat explosiegevaar wel zal meevallen. Ik heb altijd de beide beltdeuren open staan en de ramen staan alijd op een kier.

    De hamermolen gebruik ik niet en poetsen doe ik elke keer dat ik in de molen ben.

    Spinnenwebben verwijder ik zo veel als het kan maar die zitten vaak op moeilijk bereikbare plaatsen.

    Ik licht de gemeente hierover in en het is aan hun om hierover te beslissen.

    Met vriendelijke groet,

    Wim Bongaerts

    Roermond.

  • Martin E. van Doornik

    Spinnenwebben op moeilijk bereikbare plaatsen, neem een ragebol op een lange steel of een extra lange pijp (grijs pvc) aan de stofzuiger.

  • Pieter

    gerste stof is explosie-gevaarlijk. Zelfs al bij het oogsten op een combine is het

    in hoeken opgestoven stof explosief.

    Zo ook in molens ihb pelmolens

  • Leo Middelkoop

    Is het werken in en met een pelmolen echt zo brandgevaarlijk geweest? Ik meen te weten dat pelders altijd aan het bezemen waren, maar inderdaad: werden de hoeken van de groep nou altijd zo schoon geveegd…? Daar kon zich behoorlijk wat dust verzamelen, niet?

    Ik heb destijds (jeugdexcursie Zaanse Molen, 1975) in De Prins van Oranje te Buren alleen maar bestoven spinnenwebben gezien. Piet Leeuw vertelde dat hij ze allemaal liet zitten, juist om te zorgen dat er geen insecten bij het meel kwamen.

    Misschien dat molens, met alle openheid (stellingdeuren, trek door de romp, voldoende gaten in en om de kap, spoorwielen die als ventilator werken) inderdaad voldoende ventilatie hadden.

    In Het Prinsenhof te Westzaan werd, voordat deze weer tot pelmolen werd gereconstrueerd, tot ca. 1955 houtmot verwerkt, en dat was onder omstandigheden een levensgevaarlijk goedje. Maar de molen heeft het overleefd en het procedé had op zich weinig met pellen te maken, denk ik.

    Grot,

    Leo

  • Oane Visser

    Met anderen denk ik ook dat de stofconcentratie in windmolens - doordat het daarin altijd trekt - niet hoog genoeg zal zijn om explosief te worden. Wanneer er echter met een molen lange tijd achtereen stevig gemalen wordt wil ik het echter niet helemaal uitsluiten.

    Wat een stofzuiger betreft: al weer verscheidene jaren geleden heb ik de breekstenen van de ‘Zeldenrust’ in Dokkum opnieuw maalvaardig gemaakt. De loper en ligger waren beide hol. Om die stenen weer in orde te krijgen moest er met een kneushamer heel wat van de stenen afgeslagen worden, waarna de kerven (ong een 100 per blauwe steen) er grotendeels weer opnieuw op moesten. Er moest dus geregeld veel steengruis verwijderd worden. Het meeste gruis veegde ik met een handstoffer en blik op maar voor het gemak gebruikte ik voor het laatste een stofzuiger. Op een moment hoorde ik echter het geluid van vonken zoals van een schrikapparaat wanneer de hoogspanning daarvan door een elektrisch lek in een isolator of iets dergelijks weg lekt. Na goed kijken bleek dat er vonken (van die blauw-rode) vanaf de slang, die een paar centimeter boven de ligger hing, naar de ligger oversloegen. Mijn remedie om die vonken te voorkomen was de stofzuigerslang meer dan een paar centimeter afstand van de steen te laten houden zodat de afstand voor overspringen van vonken te groot werd.

    In theorie kan evenwel met een stofzuiger - wanneer de stofconcentratie hoog genoeg is - een stofexplosie veroorzaakt worden. In de praktijk zal het vast niet zo'n vaart lopen doordat de stofconcentratie nooit hoog genoeg zal (kunnen) zijn of worden.

    Met spinnewebben zal het echter toch kunnen; dat die door vonken vanaf de stofzuigerslang, wanneer die vonken enige tijd op dezelfde plek overspringen en de spinnewebben daardoor genoeg verhit worden, in brand raken. Maar ook dit zal in de praktijk nagenoeg niet voor kunnen komen doordat bij het schoonmaken zo'n slang voortdurend van positie veranderd.

  • ezwb

    Gevolg van statische elektriciteit met die stofzuiger.

    Daarom ligt in het laatste stukje kunststof pijp van de slang bij sommige merken in de lengterichting een metalen draad ingelegd. Het is namelijk ook vervelend voor degene die dat pijpje vasthoud om statisch opgeladen te worden.

    Eric

  • ezwb

    Het zal eind zeventiger jaren zijn geweest dat een wetenschappelijk TV-programma aandacht besteedde aan stofexplosies. De naam van dat programma is me ontschoten. Ik weet wel dat ze toen filmopnames hebben gemaakt in de Nieuwe Molen in Veenendaal. Presentator Jan Vink, met wie ik toen bevriend was, en die ook de Teleac-serie “Natuurkunde is overal” presenteerde, is eindeloos ergens op een open terrein bezig geweest om te proberen in een afgesloten, leeg conservenblik een stofexplosie te veroorzaken. Het is niet gelukt. De opnames in de molen vonden plaats om te vertellen dat stofexplosies wel in meelfabrieken konden voorkomen (silo's), maar niet in de windmolens.

    Voor een stofexplosie is het nodig dat in een afgesloten ruimte in zijn geheel de stofconcentratie boven een bepaalde waarde ligt. Bij windmolens zijn zoveel plekken waar t.g.v. ventilatie langs spillen, door luiken en zelfs door het riet, dat nergens de concentratie overal te hoog is. Alleen hooguit plaatselijk even, maar dan krijg je geen explosie.

    Dat voordeel van die ventilatie is een nadeel van een speciaal brandblussysteem waarbij “blusgas” vrijkomt uit cilinders. Het is een vorm van brandbeveiliging die vooral wordt toegepast voor ruimtes met technische installaties. Nadat een brand door rookmelders is ontdekt, wordt de ruimte automatisch binnen 60 seconden gevuld met een blusgas dat de brand snel blust. Er is een aantal jaren geleden, op initiatief van een leverancier, geëxperimenteerd in een of twee molens. Het bleek niet te werken. In rietgedekte molens al helemaal niet, en in stenen of houtenmolens zou werkelijk elk kiertje afgeplakt moeten worden zodat je een volkomen ventilatievrije ruimte overhoudt. Het leek even een veelbelovende manier van brandbestrijding in molens, maar het werd een flop.

    Eric