Werken met valbeveiliging

  • Henk Klöpping

    de wet NIET de Wetburgerlijke ongehoorzaamheid

    Allereerst, ik vind het helemaal niet “belerend” als mensen hun standpunten met me delen, Lolke, da's juist leuk ||| 

    Burgerlijke ongehoorzaamheid is inderdaad soms nodig om de wet te wijzigen.  Maar wat bij burgerlijke ongehoorzaamheid van groot belang is, is voldoende maatschappelijk draagvlak. De “burgerlijk ongehoorzamen” zijn pioniers, die weten dat er breed maatschappelijk draagvlak is voor hun standpunt en die een soort lakmoestest van de wet afdwingen bij de rechter. En die rechter houdt bij de uitspraak dan rekening met dat breed maatschappelijk draagvlak.

    Hier zit de crux: er is geen maatschappelijk draagvlak voor het niet dragen van valbeveiliging. Er zijn domweg te veel ongelukken gebeurd om er “tegen” te zijn. Het lijkt op de autogordel, of de brommerhelm: het heeft ons collectief te veel gekost toen die dingen nog niet verplicht waren -  in vele opzichten.

    De groep die zich er tegen zou verzetten (Lolke in zijn eentje, denk ik) is  te klein. Jij kunt nu wel burgerlijk ongehoorzaam willen zijn en beweren dat poldermolenaars die “Rang” heten aantoonbaar nooit uit het gevlucht zijn gevallen en dus geen tuigje om hoeven, maar ja, dan zou ik ook stomdronken in de auto mogen rijden, want er zijn nog nooit auto-ongelukken veroorzaakt door dronken rondrijdende Slochter Poldermolenaars die Henk heten (en moge dat zo blijven!)

    Maar los van deze interessante half-politieke, half-juridsche pingpongwedstrijd tussen Lolke en Henk.. je bent domweg VEILIGER met zo'n ding om, wie kan daar nou tegen zijn? Zelfs als het niet voorgeschreven was, dan nog zou je zo'n ding willen dragen!

    Henk Klöpping, Molen van de Groote Polder, Slochteren
  • Lolke

    Beste Henk, hier was ik al bang voor: ik heb nooit gesteld dat ik TEGEN die tuigplicht bij het OPHANGEN van molenzeilen was; integendeel, ik heb tot drie keer toe duidelijk geschreven dat ik er (nog) geen oordeel over wilde vellen, maar alleen vroeg om relevante informatie terzake, c.q. over het aantal eerder bij dat werk gebeurde ongelukken, om de zinnigheid van die verplichting werkelijk te kunnen beoordelen!

    1e bijdrage: nadrukkelijk zonder iets te willen beweren over het nut van deze Arboregels…

    2e bijdrage: ik wil niets afdoen aan je betoog en argumentatie betreffende de huidige praktische en wettelijke noodzaak van het (soms) dragen van valbeveiliging door molenaars…

    3e bijdrage: Nogmaals, zonder dat ik in dit specifieke geval een oordeel wil uitspreken…

    Sorry Henk, maar ik vind het tamelijk, laten we zeggen, teleurstellend dat je zelfs na al deze herhalingen kennelijk niet in staat was om werkelijk te lezen en te begrijpen wat ik betoogde.

    Tenslotte, voor de volledigheid: ik ben, zoals ik in mijn laatste bijdrage ook schreef, inderdaad wel faliekant tegen de mogelijke verplichting om een tuigje te dragen bij het VOORLEGGEN van molenzeilen; zelfs genoeg om op dit punt ‘burgerlijk ongehoorzaam’ te zijn. En ik ben ervan overtuigd dat voor dat standpunt binnen de molenwereld ook meer dan voldoende ‘maatschappelijk draagvlak’ is!

    Post was bewerkt op 12-11-2017 04:41 door Lolke

  • Henk Klöpping

    Nou Lolke, wat betreft het niet hoeven dragen van valbescherming bij het voorleggen van zeilen heb je de wind nog mee, dat hoeft ook niet immers. 

    Maar ik wil er nog eens op wijzen dat wij maar een heel klein ploegje zijn, dat allerhande risico's denkt te kunnen accepteren die in de rest van de maatschappij niet acceptabel zijn.  We verdedigen dat wel door te zeggen dat we een oud vak in stand houden inclusief de levensgevaarlijke gewoonten die men toen had. Maar wij zijn merendeels al lang geen “echte” molenaars meer, vaak zijn we op zijn best nog wekelijks (niet dagelijks) op de molen, meestal minder. We hebben dus de oude werkwijzen nog maar niet de routine die ons kan beschermen. Verder zijn we gemiddeld oud en dus vaak wat strammer, onze evenwichtsorganen zijn minder betrouwbaar, onze ogen en oren vaak al wat minder.  Heel anders dan vroeger, toen er veel jongere molenaars waren. Afijn, we zijn in mijn ogen eerder gevaarlijker bezig dan vroeger dan omgekeerd.

    Verder vraag ik me wel eens af of het ook niet zo is dat er veel meer misgaat dan jij en ik weten - we houden ongevallen en ongelukken vaak liever wat voor ons, ook al omdat veel molenaars dondersgoed weten dat wat wij doen gevaarlijk is maar dat we het toch eigenlijk liever willen blijven doen zoals het vroeger ging.

    Martin wees al op Hoonhorst. Ik citeer een artikel uit oktober 2015:

    HOONHORST – Vanmiddag half twee deed zich een ernstig ongeval voor op de molen Fakkert te Hoonhorst. Een van de molenaars was bezig met het aanbrengen van de zeilen en was daarvoor in de wieken geklommen. Dit is noodzakelijk om de zeilen vast te kunnen maken. Door onverklaarbare oorzaak begonnen de wieken echter te draaien met het gevolg dat de molenaar mee naar boven werd getrokken.Om niet geheel naar boven getrokken te worden heeft hij de wiek waarop hij stond los gelaten of is hij gevallen.

    Ik heb dan allerhande vragen: hoe kon het dat dat gevlucht ging draaien? Bedoelde de krant nou “de man ging met het gevlucht mee omhoog” - of had die man valbeveiliging aan en werd hij door de vertikale lijn naar boven getrokken? Dat laatste is een mooi voorbeeld van een risico dat er eerst niet was maar dat ontstaat door het nemen van een maatregel tegen een ander risico (vallen). Vind ik toch heel relevant, maar ja, je hoort er na de eerste golf niet veel meer over.

    Tenslotte, want ook ik denk dat er nu niet zo heel veel meer te zeggen valt dat al niet is gezegd, nog een mooie belerende uitspraak: “Veilig zijn is geen project, maar een traject. Je bent er nooit mee klaar en moet altijd leren van elkaar. ” |.|

    Henk Klöpping, Molen van de Groote Polder, Slochteren
  • Fietsende

    Nou, ik hoef nu niet meer om in Almere te helpen panlatten te leggen, zoals m'n zus en haar man mij aanvankelijk om hulp hebben gevraagd. De Poolse voorman Pavel heeft na wikken en wegen toch besloten tegen betaling uiteraard, gisteren zelf de panlatten die m’n zwager heeft gekocht, op het dak te leggen. Ondanks dat hij klimtuig had, wilde hij dat niet gebruiken: „Can’t move in that” of zoiets. De opzichter van de gemeente Almere kwam langs en had ze er ook nog eens op gewezen. En ze hebben het de Polen maar ook de opzichter en de baas van de leverancier van het houten huis gezegd. Nou, als 6 volwassen mannen dat weten en de 4 bouwlui lappen het alsnog aan hun laars „omdat ze het zo gewend zijn”, wat moet je dan nog? Henzelf een zoveelste bouwstop opleggen?De steiger hebben ze op een moment (na lang aandringen van m’n zwager) tegen het huis gezet en een enkele keer hun tuig omgehad en zelfs aan kabel gehecht.Bovendien zijn ze vrijdagochtend voor het laatst geweest. Klaar dus ermee. De dakdekker komt vandaag. 

  • Henk Klöpping

    Hoi, Martin, wat een verhaal. Sja, “wat moet je dan” -  nou ja, het zou volgens mij het beste zijn geweest als je zwager het ze verboden had en ze had uitgelegd dat hij dan wel iemand anders zou zoeken die WEL met dat tuigje aan werkt. Pavel, In it, or out of zo ^^D

    Henk Klöpping, Molen van de Groote Polder, Slochteren
  • Mike

    'Verder vraag ik me wel eens af of het ook niet zo is dat er veel meer misgaat dan jij en ik weten - we houden ongevallen en ongelukken vaak liever wat voor ons, ook al omdat veel molenaars dondersgoed weten dat wat wij doen gevaarlijk is maar dat we het toch eigenlijk liever willen blijven doen zoals het vroeger ging.'

    Dat is nu eens een interessante gedachte(kronkel). Ik ga niet eens uitrekenen hoeveel uur ik als op de molen heb gestaan, het zijn er alleszins méér dan 60 per week.. en nee, er is nog nooit iets voor gevallen tijdens het werk*. Toch niets waar er binnen de ARBO voor molens zo druk over wordt gemaakt…

    *) doodziek, maar moeten werken omdat een zelfstandige nu eenmaal geen ziekteverlof heeft, en dan bijna op je bakkes gaan over een ijzeren pikkel die door moet gaan voor een kruipaal… en iemand met zijn vinger tussen de zakkenstikmachine tel ik niet mee… ;-)

  • Henk Klöpping

    Ha, Mike, leuk dat je ook van je laat horen.

    Of het goed / verantwoord is dat in 2017 nog iemand 60 uur per week op een molen werkt laat ik in het midden. Feit is dat dat vroeger ook veel voorkwam, want als er wind was maakte je daar zoveel dat ging gebruik van. En je hebt dan in ieder geval routine. Die routine zorgt er voor dat je de meeste dingen die gevaar opleveren op een vaste manier doet, denk bijvoorbeeld aan het linksom de molen omlopen, of linksom langs het draaiende bovenwiel kruipen.  Dat laatste is overigens een voorbeeld van iets dat men vroeger als vakmolenaar nog wel deed, maar dat ik zeer nadrukkelijk aan onze leerlingen verbied te doen, waarom jezelf zo in gevaar brengen!?

    Routine werkt niet als de omgeving niet standaard is. Voorbeeld: je gaat werken op een rechtsdraaiende molen, dan werkt je routine dus plots tegen je als je linksom de molen omloopt.  Daarom struikelde jij ook over die ‘pikkel’. Je was ziek, dus draai je nog meer dan gewoonlijk op de automaat. En het ding zag er niet uit als een kruipaal. Want ik wed dat je normaal gesproken routineus over alle kruipalen heenstapt (op een molen waar ze die dingen hebben dan).

    Maar goed, de routine die je vroeger van vader op zoon of leermeester op gezel aanleerde, ontbreekt bij de vrijwillig molenaar.  Daarom leren we onze leerlingen dat zij juist goed moeten kunnenberedeneren waarom we dingen op een bepaalde manier doen.

    De molenaar uit de 19e eeuw zal er denk ik niet veel over nagedacht  hebben waarom hij altijd linksom de molen liep - zo had hij dat nu eenmaal geleerd. De moderne vrijwillig molenaar moeten we uitleggen dat dat nodig is om het gevlucht goed aan te kunnen zien komen. En omdat de routine er bij de leerlinge (en de bezoekers!) er niet is zetten we hekjes om de molen, mocht men toch nog eens rechtsom lopen (geen routine…) komen ze in ieder geval dat hekje eerst tegen. Dat overleven ze wel |||

    Nou ook weer niet romantiseren: het ging ook vroeger met routine en al te vaak mis. Maar de tijden waren anders, een mensenleven leek toentertijd haast wel minder belangrijk te zijn, als je ziet hoe men met lichaam en omgeving omging. Deels ook onkunde. Deels ook maatschappelijke acceptatie van het gedrag. Vrolijk wandelen over de lange spruit, op je klompjes. Op askoppen zitten om de boel te verven. Uit de kap op het dak klimmen zonder zelfs maar een touwtje om je aan vast te houden.. brrr.  En als het mis ging schudde men de kop in afschuw - maar dat gebeurde EEN ANDER, en nooit jou, dus ging je gewoon door met je werk zoals je dat gewend was.

    Nou ja, Mike, jij heb dus zo te lezen nog routine, dus geen ongelukken, mooi man! Maar hang jij vaak zeilen voor? En zo ja, draag je dan valbeveiliging? Want ja, hoe vaak hangt een molenaar - zelfs jij - nog zeilen voor? Ik denk niet vaak genoeg om daar routine op te bouwen.

    En ook routine helpt niet als je een duizeling, beroerte, hartaanval of iets dergelijks krijgt, of er een heklat toch niet zo sterk was als je dacht. Ik noem maar wat. Toch misschien met valbescherming werken..

    Henk Klöpping, Molen van de Groote Polder, Slochteren
  • Eric

    Beste Henk Klopping, ik loop toch altijd rechtsom vanaf de staart naar het wiekenkruis. De af te leggen afstand is dan veel korter, dus kan je sneller werken want je komt aan de zijde van het hekwerk uit en niet aan de bordzijde en het vangtouw hangt ook aan de goede zijde van de staart. En er staat een afzetting en je ziet toch de roe naar beneden komen. Ik heb het ook eerlijk gezegd nooit iemand anders zien doen. Althans niet hier in de streek.(Rijnland). Ik heb het zo ook geleerd.

  • Mike

    Of het goed / verantwoord is dat in 2017 nog iemand 60 uur per week op een molen werkt laat ik in het midden.

    ​Ik denk dat véél zelfstandigen zulke uren doen, en gemiddeld minder over houden dan loontrekkenden, dus of dat op een molen is ja of nee laat ik in het midden.. :-)

     of linksom langs het draaiende bovenwiel kruipen.  Dat laatste is overigens een voorbeeld van iets dat men vroeger als vakmolenaar nog wel deed, maar dat ik zeer nadrukkelijk aan onze leerlingen verbied te doen, waarom jezelf zo in gevaar brengen!?

    ​Dan moet je al een serieuze kap hebben!  Hier kom ik nooit in de kap als de molen draait, zo levensmoe ben ik niet. Verder hoor je nog wel eens iets over ‘smeren als de molen los is’ … serieus?

    Maar goed, de routine die je vroeger van vader op zoon of leermeester op gezel aanleerde, ontbreekt bij de vrijwillig molenaar.  Daarom leren we onze leerlingen dat zij juist goed moeten kunnen beredeneren waarom we dingen op een bepaalde manier doen.

    Routine ZONDER beredenering is niet zo gezond, tenzij het om ademhalen gaat…  

    De moderne vrijwillig molenaar moeten we uitleggen dat dat nodig is om het gevlucht goed aan te kunnen zien komen. 

    Eérst naar de vangketting (staart) en dán naar het gevlucht. In ieder andere situatie heb je daar gewoon niets te zoeken, toch?

    Maar hang jij vaak zeilen voor? En zo ja, draag je dan valbeveiliging? Want ja, hoe vaak hangt een molenaar - zelfs jij - nog zeilen voor? Ik denk niet vaak genoeg om daar routine op te bouwen.

    ​De nieuwe begin dit jaar en de volgende over een jaar of 15. Zeilen slijten niet meer tegenwoordig en binnenhalen in de winter doe ik niet aan mee ;-)  En ja, ik beken dat ik dit zonder valbeveiliging heb gedaan. Berekend en beredeneerd. Ik sleur zo'n zeil niet omhoog bvb. maar doe dat met een touw. Uiteindelijk is het dan niet zo bar verschillend van zeil voorleggen (waarvoor ik overigens NOOIT in het gevlucht klim tenzij nodig. Véél handiger van op de grond, maar hier hebben we dan ook maar 4 litsen..) .

  • Henk Klöpping

    Beste Mike, we zitten zo ik lees vrijwel op één lijn. Kanttekening: je loopt bijvoorbeeld linksom de molen bij draaiende molen om te luisteren naar zeilslag. Linksvoor is de beste plek om dat te beluisteren is mij indertijd geleerd. Als je over 15 jaar die nieuwe zeilen gaat voorhangen ben je - ik hoop dat we er beiden dan nog gezond en wel zijn - van harte welkom mij te vragen met de valbeveiliging langs te komen op jouw molen. Gaan we het toch meemaken |||

    Henk Klöpping, Molen van de Groote Polder, Slochteren