bliksembeveiliging

  • Mark Ravesloot

    Beste prikborders

    Vandaag belde iemand mij met de vraag of ik molenaars kende die hun molen altijd overhek plaatsen. Het schijnt dat je in dat geval twee kabels nodig hebt om de beide onderste enden met de leidingen om de molenromp te verbinden. Althans, dit schrijft de verzekering voor. Hoewel je zou zeggen dat één kabel ook volstaat, wist de monteur van de bliksembeveiliging te vertellen dat op het moment dat de bliksem op het andere eind inslaat, deze een te lange weg moet afleggen.

    Gevoelsmatig kan ik hier niet bij, maar los van mijn idee verlangt de verzekering dit wel. Dus bij deze vraag ik mij af of hier molenaars ervaring mee hebben en hoe ze een eventuele tweede kabel aan het nog komende end bevestigen (in dit geval ging het om een stellingmolen met een aanzienlijke vlucht, dus daar kom je niet gemakkelijk bij).

    Groeten Mark

  • Stefan Teeling

    Ik zoiets wel 'ns gezien. Op de Grote molen bij Marrum, geen stelling molen, maar een behoorlijk forse grondzeiler. Hier heeft men de bliksemafleiderkabels met wat tape aan de roekenttingen vastemaakt. Natuurlijk waren de kabels wel gewoon aangesloten op de daarvoor bestemde contactpunten.

    Voor foto's hiervan zie:

    http://picasaweb.google.nl/soepcom.teeling/Bliksumafleiders?authkey=Gv1sRgCNbG7u6Cppz48gE&feat=directlink

    Mvg. Stefan Teeling

  • Andreas de Vos

    Hoi Mark,

    Informeer eens bij Leo Tiggelman, de coördinator van de werkgroep Bliksemafleidercontrole van GVM (zie de website van GVM).

    Zoals ik het bekijk is het feitelijk onzin om 2 kabels te verplichten, mits de doorverbinding van beide roeden en askop goed is. Van de ene roetop (boven) naar de roetop onder van de andere roede is natuurlijk even lang als van top-top in 1 roe, afgezien van dat stukje koperen verbinding bij de askop.

    Ik heb De Eendracht sinds molendag ook weer overhek staan met 2 bliksemkabels. Da's wel een kleine grondzeiler, maar ik zal ff beschrijven hoe ik dat doe, misschien werkt het op een flinke stellingmolen ook:

    1e end afzeilen, bliksemkabel eraan en dan wikkel ik dat met een paar lussen rond het zwichtlatje. Bij het laatste end ook de kabel eraan die laat ik los naar beneden hangen. Molen overhek en dan eventueel met de pikhaak die andere kabel van het zwichtlatje peuteren.

    Andere optie is afzeilen, bij 3e end kabel eraan die laat je omlaag hangen (eventueel een touwtje aan het losse eind om te voorkomen dat dat end over het stellinghek buiten bereik floept). 4e end afzeilen en dan de kabel eraan, ook los omlaag en dan met de pikhaak terug duwen tot overhek. Dat lukt soms niet als je alleen bent (tegen de vang in gaat te zwaar bijvoorbeeld, vang ophalen kan-ie door gaan draaien). Deze methode zal misschien beter werken bij een stellingmolen dan die andere.

    Overigens, bij hele lange kabels (grote molens) is het misschien geen gek idee de kabel nabij de roetop (klem) met een stuk touw vast te binden aan de heklat, zodat het touw het gewicht van de kabel draagt en die kracht niet op de verbinding met de kabel en de klem komt. Lange bliksemkabels zijn best zwaar en bewegen in de wind.

    Groetsels,

    Andreas de Vos

  • Bart Dooren

    Beste Mark,

    Door Monumentenzorg worden in bestekken ook altijd twee kabels voorgeschreven voor overhekstand.

    Momenteel is een monteur van de firma Hommema alle molens van de Rijnlandse Molenstichting aan het inspecteren. Hij komt iedere dag bij Verbij sleutels halen en terugbrengen, dus ik zal de vraag morgen aan hem voorleggen. Hij zal ongetwijfeld op de hoogte zijn van de laatste voorschriften en eisen.

    Groeten, Bart Dooren

  • Lolke Rang

    Andreas, bij een blikseminslag wordt de veiligheid niet zozeer bepaald door hoe lang de weg is die de elektriciteit door de afleiderinstallatie moet afleggen, maar hoe RECHT die weg is. Door de gigantische magnetische zelfinductie van zo'n plotselinge stroomstoot levert de haakse bocht van de ene naar de andere roede een enorme weerstand en op zijn minst een flinke vonk op. Vandaar dat het veel beter is dat de bliksem altijd vanuit de roede waarin hij inslaat via een aangesloten bliksemafleiderkabel vrijwel rechtdoor naar het aardpunt kan komen.

  • Martijn Scholtens

    Wij zetten de Grote Geert in Kantens regelmatig overhek maar gebruiken altijd 1 bliksemafleider,die zetten we vast op het komende end.De molen in de vreugd zetten en vastmaken aan de aansluitbeugel en dan duwen we de end trug met de pikhaak tot ie weer in de overhek staat.voor zo Ver ik weet hebben wij hier nog nooit 2 bliksemafleiders gebruikt.Volgens mij zijn 2 afleiders wel beter omdat de inslag dan niet een haakse bocht moet afleggen?

    http://www.mijnalbum.nl/Album=UMDIOJSV

    Gr Martijn

  • Mark Ravesloot

    Bedankt voor de reacties tot dusverre. Zo word je elke dag weer wijzer.

  • Rob Pols

    Dat is dus de reden dat we op De Wippersmolen de bliksemkabels dusdanig neerleggen dat er geen scherpe bochten inzitten. Anderszijds hebben we slechts de beschikking over één (lange) kabel en toch zetten we de molen 's zomers nog wel eens overhek…. Als het goed is krijgen we binnenkort een extra kabel.

    Rob P.

  • L. van der Geest

    Het is verplicht om de molen wanneer deze in overhekstand staat met de 2 omlaag gerichte roeden aan te sluiten op het aardingssysteem. Dat betekend over het algemeen dat de molenkabels op de ringleiding van het molenlichaam kan worden aangesloten, maar er zijn ook andere opties. De Rijksdienst voor Monumentenzorg stelt de hekstand als een voorwaarde voor subsidie. E.e.a staat omschreven in de NEN norm voor bliksembeveiliging. Wij Hankel's Technisch Bedrijf zijn een bedrijf in de bliksembeveiliging en hebben vele molens in onderhoud. Een specialiteit van ons zijn de molens en daar maken vele stichtingen, molenbouwers / restaurateurs en waterschappen gebruik van, waaronder de Stichting Hollandsche Molen te Amsterdam.

  • Rob Simons

    Een reservekabel op de molen zou iedereen moeten hebben. Als de ene nu kapot gaat, kan je altijd nog de andere eraan maken.